Ülkemizdeki Felsefe Dernekleri – Taner Beyter

Türkiye’de 80 civarı felsefe bölümü, onlarca felsefe dergisi ve felsefi tartışmaların yürütüldüğü birçok oluşum mevcut. Şüphesiz ülkemizdeki felsefe camiası için en önemli oluşumlardan biri dernekler ve sivil toplum kuruluşlarıdır. İnternet arama motorlarında ya da bir sosyal medya hesabındaki arama butonunda “felsefe” kelimesiyle var olan ilgisini pratiğe dökmek isteyen çok insan olagelmiştir, bilhassa yoğun bir şekilde felsefeye ilk ilgi duyma süreci olan lise veya üniversite lisans döneminde. Bu yazımızda Türkiye’deki felsefe dernekleri hakkında toplu bir derleme hazırlayarak, ilgili kişiler için kıyıda köşede kalmaksızın tüm oluşumları kısaca tanıtmayı amaçlıyoruz. İnternet’te Türkiye’deki felsefe dernekleri ile ilgili toplu bir derleme yazısı “neredeyse” hiç yok. Felsefeye olan ilgisini başka insanlarla paylaşmak isteyenler için çoğunlukla rastgele bir durum söz konusu; bir nebze olsun bu durumu ortadan kaldırmak istedik.

Felsefe Mezunları Derneği hakkında fazla bilgiye ulaşamadık, yanlış bilgi vermemek adına şu an için listemizde yer ayırmadık.

Türk Felsefe Derneği

Türk Felsefe Derneği, 9 Haziran 1987 tarihinde Felsefe Derneği adıyla kurulmuştur. Derneğin merkezi Ankara’dır, Şubesi Yoktur. Dernek, 31 kadın 201 erkek olmak üzere 232 aktif akademisyen üye ile Türkiye’de felsefe alanında faaliyet gösteren en büyük çatı sivil toplum kuruluşudur. Derneğin akademik yayıncılık kapsamında en önemli faaliyeti Felsefe Dünyası dergisidir. Dergi, 1990 yılından itibaren periyodik olarak yılda iki çıkmış olup ulusal ve uluslararası pek çok saygın indeks tarafından taranmaktadır.

Türk Felsefe Derneğinin amacı, Dernek tüzüğünde de belirtildiği üzere Türkiye’de entelektüel kültürün en önemli unsurlarından birisi olan felsefi düşüncenin gelişmesine, anlaşılmasına ve yaygınlaşmasına ortam hazırlamak, akademik bir ciddiyet ve sorumluluk içerisinde faaliyet göstermek ve neşriyat yapmak; Türk felsefecileri arasında birlik, beraberlik ve dayanışma sağlamak; Ulusal ve uluslararası düzeyde ortak kabul görmüş belirli standartlar çerçevesinde; felsefe alanında faaliyet gösteren akademik eğitim kurumlarının eğitim-öğretim, araştırma faaliyetleri ile idari hizmetlerini değerlendirme, akredite etme ve bilgilendirme çalışmaları yapmak ve bunların yanı sıra sosyal sorumluluk projeleri yürütmektir.

Derneğin wew sayfasındaki bilgilere göre yönetim kurulu şöyledir: Prof. Dr. Murtaza Korlaelçi (Başkan), Prof. Dr. Celal Türer (Başkan Yrd.), Prof. Dr. Hasan Yücel Başdemir (Üye), Prof. Dr. Levent Bayraktar (Üye), Doç. Dr. Muhammet Enes Kala (Sayman), Doç. Dr. Fatih Özkan (Sekreter), Öğr. Gör. Buğra Kocamusaoğlu (Veznedar).

Dernek faaliyetleri kapsamında Prof. Dr. Necati Öner Ödülleri adıyla Felsefeye Hizmet Ödülü ve En İyi Doktora Ödülü verilmektedir. Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Felsefecimiz projesi yürütülmekte ve Felsefe Dünyası adında akademik bir dergi çıkarılmaktadır.

Derneğin web sitesi: tufed.net

Felsefe Kültür Sanat Derneği

Genel merkezi Ankara’da olan Felsefe Kültür Sanat Derneği’nin başka şehirlerde şubesi yoktur. Derneğin yönetim kurulu başkanı Ali Apaydın olup kuruluş amacı şöyle ifade edilmiştir; “Derneğin amacı; felsefi bir bakış açısıyla dünyayı yorumlamak üzere tüm kültürel konularda ilgili kişi ve kurumlarla işbirliği ve dayanışma sağlamak, felsefe kökenli bir kültürel hayatın yaygınlaşmasına yönelik ortam hazırlamaktır.“ Diğer yandan derneğin çalışma ilkeleri ise şunlardır; “Dürüstlük ve Doğruluk”, “Şeffaflık”, “Katılımcılık”, “Bağımsızlık” ve “Eşitlik”.

Derneğin felsefe ve eğitim ilişkisine oldukça önem vermekte olduğu bilinmektedir. Dernek kurucu ve yöneticilerinin Ankara’da Türkiye’de ilk olacak bir biçimde “Özel Varlık Anadolu Lisesi” adında özel bir eğitim kurumu kurarak felsefe kökenli eğitim verdikleri görülmektedir. 

En üretken oluşumlardan biri olan derneğin bazı etkinlikleri şunlar; “Bir Hak Olarak Eğitim”, “Eşitliğin Olanağı”, “Düşünmek ve Eylemek”, “Filozofların Sorumluluğu”, “Bilim Kültürü ve Felsefe”, “Kant’ın Felsefe Tarihindeki Yeri”, “Ahlak Yaratıcılığı Gerçekten Engeller mi?”, “Hologenom Evrim Teorisi ve Felsefe’de Sebep Olabileceği Bazı Problemler”, “Hegel ve Antigone: Etik Yaşam”, “Zihinlerin Eşitliği”, “Tarih Üzerine: Olgular, Kavramlar ve Yaklaşımlar”, “Nietzsche’yi Okumak”, “Kötülüğün Sıradanlığı”, “Bilim ve Sanatta Devrim”, “Erdem: Eğitimde Amaç”, “Hakikat Sonrası Dünyada Hegel”, “Sözcüklerin Bilinci”, “Laboratuvar Araştırması olarak Tiyatro Eğitimi”, “Eğitimin Dili”, “Demokrasi Nedir?”, “Ortaçağın Cumhuriyete Saldırısı”, “Bilim Dünyasında Eğitim”, “Lacan’ın Kuramı’nda Özne ve Etik”, “Kendiliğin İnşası”, “Fizik Tarihinde İlginç Örnekler”, “Ethos, Pathos, Logos”, “Bilgiyle Paylaşmak”.

Derneğin web sitesi: http://www.fksd.org.tr

Felsefeciler Derneği

Felsefeciler Derneği’nin kurucusu Prof. Dr. Uluğ Nutku olup İstanbul, İzmir ve Mersin’de şubeleri bulunmaktadır. Derneğin web sitesinde Antalya, Adana, Van, Kocaeli, Ordu, Eskişehir ve Bursa’da bulunan temsilcilerinin isimleri ve iletişim numaraları bulunmaktadır.

Dernek MEB’te çalışan felsefe öğretmenleri ve lise felsefe müfredatı ile ilişkili birçok çalıştay, panel, söyleşi ve etkinlikler yaparak öğrenciler ve öğretmenler için müfredata dair öneri yayınları hazırlamaktadır. Derneğin bazı etkinlikleri şunlardır; “Felsefe Grubu Ders Programları Çalıştayı”, “Felsefeciler Derneği Alternatif Müfredat Toplantısı”, “2. Karşıyaka Felsefe Günleri: Sürdürülebilir Bir Hayat İçin Felsefe”, “Tekirdağ Süleymanpaşa Belediyesi Felsefe Günleri”, “Felsefenin Işığında Cesaret ve Umut, Dünya Felsefe Günü etkinliği”, “Çocuk Filozoflar Sempozyumu”, “Etik, İnançlar ve Eğitim Sempozyumu”, “Yapay Zeka ve Felsefe Semineri”, “Felsefeciler Derneği Salı Sinemaları”, “Hamlet’i Deleuze ile Okumak: Olmak ya da Oluş”.

Diğer yandan lise öğrencileri için yapılan felsefe yarışması “Düşün Yaz” yarışmasının 6.’sını yakın zamanda gerçekleştirerek felsefeye ilgili gençler arasında bilindik hale gelen bir format oluşturmuşlardır.

Derneğin yakın zamanda 24. sayısı çıkan “Felsefe Yazın” adında basılı bir dergisi bulunmakta olup “6. Felsefe Öğretmenleri Kongresi”ni İzmir’de gerçekleştirmiştir. Tüm bu etkinlikleri ile ülkemizdeki en aktif felsefe derneklerinden biri olduğunu söyleyebiliriz.

Derneğin web sitesi: http://www.felsefecilerdernegi.org.tr/

Felsefe Sanat Bilim Derneği

Prof. Dr. Örsan Kunter Öymen’in yönetim kurulu başkanlığını yaptığı ve 2000 yılında yola koyulan Felsefe Sanat ve Bilim Derneği kuruluş amacı ve çizgisini şöyle ifade etmektedir; “Bireysel ve toplumsal gelişmenin ancak felsefede, sanatta ve bilimde gelişme sağlanmasıyla gerçekleşebileceği ilkesinden yola çıkan Felsefe Sanat Bilim Derneği’nin amacı, Türkiye’de ve dünyada felsefenin, sanatın ve sosyal bilimin gelişmesine katkıda bulunmak, bu doğrultuda felsefi, sanatsal ve bilimsel çalışmalar yapmak, felsefe, sanat ve sosyal bilim alanlarında karşılıklı etkileşimin, iletişimin, diyaloğun ve tartışmanın gerçekleşeceği koşulları ve ortamları yaratmak, felsefe, sanat ve sosyal bilim alanlarında araştırmalar, yayınlar, toplantılar, konferanslar, sempozyumlar, eğitim seminerleri, atölye çalışmaları gerçekleştirmektir.”

22 yıldır gerçekleştirilen “Assos’ta Felsefe Felsefe Günleri” etkinlikleri ile hem ülkemizden hem de yurtdışından birçok meşhur felsefeciyi ağırlayarak kamu önünde de ses getiren buluşmalar düzenleyen dernek; ülkemizin en uzun soluklu ve nitelikli çalışmalarına imza atmaya devam etmektedir. Felsefe Sanat Bilim Derneği aynı zamanda Halikarnas Akademisi, Zigana Zirvesi, Adalarda Felsefe ve Edebiyat, Galata Felsefe Okulu gibi oluşumları da bünyesinde barındırmaktadır. Yerli ve yabancı felsefecilerin birçok farklı konu başlığında gerçekleştirdiği buluşmalar felsefi bir ortamın nasıl inşa edilebileceğine dair örnek sunmaktadır. Şu ana dek yerli ve yabancı 250 akademisyeni konuk etmiş ve 6000’e yakın konuğu ağırlamıştır. Derneğin şu ana dek gerçekleştirdiği onlarca farklı felsefe buluşmasını incelemek için tıklayınız.

Felsefe Bilim Sanat Derneği muhtemelen ülkemizin en üretken, sürdürülebilir, uzun soluklu ve interaktif işlerine imza atması itibariyle özellikle ilgi çekicidir.

Katılan konuşmacılar içinde ABD, Kanada, Britanya, Almanya, Fransa, İtalya, İsrail gibi ülkelerden dünya çapında önemli uzmanlar ve öğretim üyeleri yer almıştır. Uluslararası toplantılardaki bu konuşmacılardan bazıları şunlardır: Julia Annas (University of Arizona), Gisela Striker (Harvard University), Stephen Stich (Rutgers University), David Owen (University of Arizona), David Cooper (Durham University), Richard Bett (John Hopkins University), Colin Howson (London School of Economics), Don Garrett (New York University), Anthony Price (Birbeck College London), Christopher Gill (University of Exeter), Christof Rapp (Humboldt University), Alan Carter (University of Glasgow), Dorothea Frede (University of California Berkeley), Simon Blackburn (Cambridge University), Stephen Darwall (Yale University), John Prentice Wright (Central Michigan University), Pascal Engel (University of Geneva), John Richardson (New York University), Werner Stegmaier (Ernst-Moritz-Arndt University of Greifswald), Gary Shapiro (University of Richmond), David Papineau (King’s College), Paul Boghossian (New York University), Shaun Gallagher (University of Memphis), Michael Tye (University of Texas), Paul Horwich (New York University), Carlos Levy (University of Paris Sorbonne), Michael Williams (Johns Hopkins University), Christopher Shields (University of Notre Dame), Rolf-Peter Horstmann (Humboldt University), Frederick Beiser (Syracuse University), Patricia Kitcher (Columbia University) and Richard Miller (Cornell University).

Ulusal toplantılara Türkiye’nin önde gelen felsefe uzmanları ve üniversite öğretim üyeleri konuşmacı olarak katılmışlardır. Bu konuşmacılardan bazıları şunlardır: Cemal Yıldırım (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Ahmet İnam (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Uluğ Nutku (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi), Pınar Canevi (Boğaziçi Üniversitesi), Doğan Özlem (Muğla Üniversitesi), Afşar Timuçin (Kocaeli Üniversitesi), Ahmet Arslan (Ege Üniversitesi), Oruç Aruoba (Hacettepe Üniversitesi), Harun Tepe (Hacettepe Üniversitesi), Örsan K. Öymen (FMV Işık Üniversitesi), Türker Armaner (Galatasaray Üniversitesi), Halil Turan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Doğan Göçmen (Dokuz Eylül Üniversitesi), Sanem Yazıcıoğlu (İstanbul Üniversitesi), Cemil Güzey (Mimar Sinan Üniversitesi), Elif Çırakman (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Barış Parkan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi).

Derneğin Kurucu Üyesi ve Yönetim Kurulu Başkanı Örsan K. Öymen’in yönetimindeki Assos’ta Felsefe organizasyon ekibi, derneğin üyeleri olan Sırrı Küçük, Beratiye Şener, Alparslan Esmer, Onur Peştimalcioğlu ve Baver Demircan’dan oluşmaktadır.

Derneğin web sitesi: http://www.felsefesanatbilim.org/

Türkiye Felsefe Kurumu

Ülkemizdeki ilk felsefe oluşumlarından biri olan Türkiye Felsefe Kurumu Ankara merkezli olup başka şehirlerde şubesi yoktur. Kurumun amacı şöyle ifade edilmektedir; “Türkiye’de felsefî düşüncenin gelişmesine ortam hazırlamak; eğitim, bilim, sanat ve kültür etkinliklerinin felsefî bir temele dayanması gerekliliğinin bilinçlendirilmesine ve bu temelin atılmasına yardımcı olmak; felsefe eğitiminin çağın koşullarına uygun biçimde gerçekleşmesine yardımcı olmak ve Türkiye’de felsefe alanında yapılan çalışmaları dünyaya tanıtmak Derneğin amacıdır.” Kurumun kurucuları Füsun Akatlı, Oruç Aruoba, Zeynep Aruoba, Nusret Hızır, İonna Kuruçadi, Takiyettin Mengüşoğlu, Suat Sinanoğlu ve Cemal Yıldırım’dır. 1974’ten bu yana ulusal ve uluslararası seminerler düzenlemekte, çeşitli aralıklarla felsefe eğitimiyle ilgili toplantılar gerçekleştirmekte ve yayın yapmaktadır. Kurumun İstanbul Komitesi 1989 yılından beri aralıksız olarak, İstanbul Sonbahar Seminerlerini düzenlemektedir. Türkiye Felsefe Kurumu 1979 yılından beri, UNESCO’ya bağlı Felsefe ve İnsan Bilimleri Konseyi’ne üye 13 Federasyondan biri olan Uluslararası Felsefe Kuruluşları Federasyonunun (FISP) üyesidir. Bu üyeliğiyle, uluslararası felsefe çalışmalarının fildişi kuledençıkmalarına önemli katkılarda bulunmuş ve Türkiye’nin uluslararası felsefe dünyasında yerini almasını sağlamıştır. Bu çalışmalar sayesinde Kurum, 2003 yılında, FISP tarafından beş yılda bir düzenlenen Dünya Felsefe Kongrelerinin yirmibirincisine evsahipliği yapmıştır. Bu kongreye 95 ülkeden yaklaşık 2700 kişi katılmıştır. İstanbul’da 1994 yılından beri yılda iki toplantı düzenleyen Sivil Toplum Kuruluşları Hareketini başlatan beş kuruluştan biridir.

Kurum, bir çeviri dizisi (iki dilli), bir Türk Felsefesi (Simurg) dizisi, bir konferanslar dizisi ve başka kitaplar yayınlamaktadır. Bugüne kadar 29 kitap ve 1994 – 1999 yılları arasında yılda üç defa çıkan Türkiye Felsefe Kurumu Bülteni’ni yayımlamıştır.

Şu ana kadar lise düzeyinde 25 tane felsefe olimpiyatı düzenleyen kurumun bir İstanbul Komitesi ve dört birimi –Çocuklar İçin Felsefe, Hukuk Felsefesi, Bioetik ve Fenomenoloji Birimleri– vardır. Diğer yandan kurumun Kant, Heidegger, Husserl vb. çevirileri ile beraber yayınlanmış 45 kitap ve mecmuası bulunmaktadır.

Derneğin web sitesi: http://www.tfk.org.tr/tr/ana-sayfa

Aristoteles Felsefe Derneği

Aristoteles Felsefe Derneği Prof. Dr. H. Nur Beyaz Erkızan tarafından 2011 yılında kuruldu. Adının çağrıştırdığı gibi, dernek yalnızca Aristoteles üzerine çalışmalarla ilgilenmek için kurulmuş bir dernek değildir. Felsefenin tarihine bakıldığında, felsefeyi sistemli ve analitik bir biçimde ele alan ilk kişinin Aristoteles olduğu görülür ve bu anlamda derneğin kendisi Aristotelesçidir. Hangi konu olursa olsun veya hangi problem olursa olsun, onu sistemli, analitik ve eleştirel bir  yöntemle ele almayı yöntem olarak ilke edindiğini ifade etmektedirler.Bunun dışında, Aristoteles Felsefe Derneği kendini hiçbir okula veya düşünce çizgisine bağlı görmemekte olduğunu; çünkü felsefenin ‘bölünmesini’ onaylamadığını dile getirmektedir. Derneğin amacı, çabası ve yeşertmeye çalıştığı ideal, herkesin eşit bir biçimde tartışma ve düşünme hakkına sahip olduğu ilkesinden hareketle, yine herkesin kendi düşüncelerini ifade edebilmesidir. Kişiler belli bir okulu veya düşünce çizgisini izleyebilir ama dernek, kendine anakaygı ve amaç olarak felsefenin yeşermesini konu aldığını söylemektedir. Bu konu hakkında şöylesi bir pozisyonda olduklarını ifade etmektedirler; “Nasıl ki; bir bilim insanı ne kadar büyük olursa olsun bilimden büyük değilse, hiçbir felsefeci de felsefeden büyük değildir.”Aristoteles Felsefe Derneği, kendisinden yıllar önce İngiltere’de kurulmuş olan Aristoteles  Felsefe Topluluğunun (Proceeding of the Aristotelian Society, 19 Nisan, 1880, Londra) idealini paylaşmaktadır. Bahsedilen oluşum da 5 bireyin bir araya gelerek ciddi bir felsefi tartışma ortamı oluşturma amacı tarafından belirlenmişti. Bu 5 kişinin hiçbiri profesyonel felsefeci değildi; örneğin biri Shakespeare uzmanı, diğeri genç birkimyacı ve bir diğeri de sosyal aktivistti. 15 günde bir her Pazartesi akşamı toplanmayı kararlaştırıp, sayılarını da 20’ye çıkarmayı hedeflemişlerdi. (Bunların yanısıra şu not da değerlidir: bu felsefe topluluğu kadınları da içermeli… Ne ilginçtir ki; Türkiye’de, İngiltere’den yaklaşık olarak 131 yıl sonra kurulan, Aristoteles Felsefe Derneği’nin kurucusu bir kadın felsefecidir.) Felsefe, yaşam ile ilişkisi bağlamında, sanki daha çok jeolojiye benzer: Her hareket mutlaka bir başka şeyi etkiler! Yukarıdaki öykü buna bir örnek!Aristoteles Felsefe Derneğinin amacı, felsefenin sistematik bir biçimde ele  alınmasıdır ki bu da şunları içerir: 1) Felsefenin tarihsel gelişimi 2) Konuların ve problemlerin analitik ve eleştirel kavranımı. Bu bağlamda, Aristoteles Felsefe Derneğinin ideali, felsefeyi akademinin sınırları içine hapsetmemektir; tam tersine; onu, insanın düşünme öyküsü olarak ele almaktır. Dolayısıyla derneğe üye olmanın koşulu felsefeye karşı duyulan içtenliktir. Ve yine bu kavrayış doğrultusunda o, felsefenin her yerde desteklenmesini de asıl amaçları arasında görür. Derneğimizin temel amacı yalnızca ilgi çekici ve popüler tartışmaları desteklemek veya son derece prestijli yayın etkinliğinde bulunmak da değildir.Bununla birlikte; dernek ‘Felsefeyi, gördüğü her yerde destekler!’ ilkesini benimsemekte olup 2016 yılında çıkmaya başlayan ve ilk sayısından itibaren taranan, uluslararası hakemli bir dergi olan Arkhe-logos adlı dergiye her türlü entelektüel desteği verilmektedir (her ne kadar bir derginin dernek ile doğrudan birbağlantısı olmasa da). Ayrıca; acımasızca katledilen ama adından hemen hemen hiçbir Felsefe Tarihi’nde söz edilmeyen İskenderiyeli büyük kadın filozof, matematikçi ve astronom Hypatia anısına, “Hypatia Toplantıları” adı altında etkinlikler düzenlemektedirler. Daha teknik felsefi konular ise, Aristoteles’e ithafen, “Lykeion Toplantıları” başlığı altında gerçekleştirilmektedir. Bunların yanı sıra; “Çocuklar İçin Felsefe” çalışmaları da yapılmaktadır. Diğer yandan; geçen yıl ilk defa Bilkent Üniversitesi Felsefe Bölümü ve Türkiye Kadın Felseficiler Topluluğu (Society for Women in Philosophy –Turkey) ile birlikte gerçekleştirilen I.Kadın Felsefeciler Kongresi’ne de akademik destek sunmuşlardır ve bundan sonra da bu ve benzeri çalışmalara destek verilmesini amaçladıkları bilinmektedir. İngiltere’deki Aristoteles Felsefe Topluluğu, yakın zamanda İngiliz Kadın Felsefeciler Topluluğu’nu (Society for Women in Philosophy-UK-(SWIP) Good Practice Scheme) kendi bünyesine alarak ‘İyi Eylem Girişimi’ bağlamında kadınların felsefede varlığını ve temsilini destekleyen bazı politikaları ve projeleri uygulamaya koymaya başlamıştır. Derneğin, cinsiyet eşitsizliğinin görüldüğü yerde, bu eşitsizliği gidermek için gereken adımları atmayı kendi sorumluluklarından biri olarak kabul ettiği bilinmektedir.Dernek konumunu şu cümleler ile dile getirmektedir; “Aristoteles Felsefe Derneği olarak idealimiz, önce de ifade edildiği gibi, insanın düşünme ile buluşması ve onunla insanlığını yeşertmeye yönelmesi, düşüncelerin karşılıklı olarak ele alınması ve felsefenin mümkün olan her yerde konuşulmasıdır. Çünkü Filozofun dediği gibi  ‘İnsan doğası gereği, doğal olarak bilmeyi arzu eder.’ ” 

Derneğin web sitesi: www.tafed.org

Mantık Derneği (Turkish Logic Society)

Dernek, mantık bilimi kapsamında; yurt içi ve dışında bilimsel, sosyal ve hukuki statüde uygulamalı araştırmalar yapmak ve gerçekleştirmek amacı ile kurulmuştur. 2014 yılında kurulan ve merkezi İstanbul olan derneğin yönetim kurulu başkanı Prof. Dr. Hayri Şafak URAL’dır. Mantık Araştırmaları adında ödüllü bir etkinlik düzenleyen dernek mantık üzerine çalıştay ve yaz okulu düzenleyerek Mantık Derneği Yayınları ile internetten ulaşımı mümkün olarak yayınlar çıkarmaktadır.

8. Mantık Çalıştayı Kitabı’nı da yakın zamanda yayınlayarak ülkemizde çok büyük bir boşluğu doldurmaya devam etmektedirler. Yaz okulu etkinlikleri ise Temel Mantık Yaz Okulu ve İleri Düzey Mantık Yaz Okulu olarak ikiye ayrılmaktadır. Dernek Urla Felsefe Günleri etkinliği yapmakta olup Uluslararası IX. Mantık Çalıştayı’nı, Prof. Dr. Necati Öner anısına, 18-19 Nisan 2019 tarihleri arasında gerçekleştirmişlerdir.

Derneğin web sitesi: https://mantik.org.tr/

Din Felsefesi Derneği

2005 yılında kurulan Din Felsefesi Derneği’nin merkezi İstanbul’da olup başka şehirde şubesi yoktur. Derneğin kurucuları Kemal Batak, Rahim Acar, Caner Taslaman, Osman Baş, Tamer Yıldırım ve Ali Ayten’dir. Kuruluş amaçlarını şöyle ifade etmektedirler; “Türkiye’de Din Felsefesi araştırmalarının güçlenmesine, din felsefesi eğitim ve öğretiminin geliştirilmesine katkıda bulunmak, din felsefesi ile diğer felsefi alanlarda ve ilgili din bilimleri alanlarında çalışanlar arasında işbirliğini destekleyerek çok-disiplinli çalışmaları teşvik etmek, din felsefesi ile ilgili çalışmaların nitelik olarak gelişmesine ve zenginleşmesine ortam hazırlamak.”

Derneğin kuruluşu ve faaliyetlerinde çoğunlukla İlahiyat disiplini akademisyenleri yer almaktadır ancak dernek bir ilahiyat derneği değildir. Faaliyetlerine göz gezdirildiğin çoğunlukla din felsefesi üzerine araştırma yapan felsefeci ve ilahiyatçıların yer aldığını görüyoruz. Derneğin mecvut başkanı Rahim Acar, başkan yardımcısı ise Nebi Mehdiyev’dir. Analitik Felsefesi ile ilgilenenlerin tanıdığı birçok isimde dernek bünyesinde ve etkinliklerinde yer almaktadır.

Dernek Haziran 2018 yılında ilk sayısı yayınlanan “Din & Felsefe Araştırmalı” adında dijital ortamda yayınlanan bir dergi çıkarmakta olan ülkemizde çok önemli bir açığı kapatan oldukça kaliteli birçok atölye, seminer ve sempozyum düzenlemektedirler. Bazı konferanslar şunlardır; “Mehmet S. Aydın Onuruna: Türkiye’de Din Felsefesinin Gelişimi”, “Duygu Aksoy: Ahlakta Duygu Faktörü: Felsefi Bir Analiz”, “Caner Taslaman: Müslüman Evrimci Olabilir Mi?”, “Selami Çalışkan: Modern Bilim Homo Economicus Homofaber Dayanışması”, “Mehmet Evkuran: Bilgi ve İrade Sorunu Olarak Ahlak”, “Klaus E. Müller: Are There Any Reasons For Hope?”, “Kemal Batak: Naturalizm Çerçevesinde Din-Bilim İlişkisi”, “Muammer İskenderoğlu: Fahreddin Razi ve İbn Arabi’de Tanrı’yı Bilmenin İmkan ve Mahiyeti”, “Timothy O’Connor: Communities of Faith Religious and Scientific Traditions of Inquiry”, “İhsan Fazlıoğlu: Dinî Yargılar Tekvînî mi İtibarî mi?”, “İsmail Kara: İlahiyat Fakülteleri Dinî Kurumlar mı, Laik Kurumlar mı?”, “O. Faruk Akyol: Thomas Aquinas’ın Tanrı Anlayışı”, “Zeynep Direk: Hınç ve Değerler Etiği, Aliye Kovanlıkaya: Ontolojik Tanrı İspatı”, “Nurullah Ardıç: Osmanlı’dan Cumhuriyete Modernleşme ve İslam”, “Muhsin Akbaş: Kötülük Problemi Yeniden: Kimin için, Nasıl bir Problem?”, “John E. Hare: Divine Command Theory, Kaan Ökten: Heidegger: Teoloji ve Varoluşçuluk”, “William Hasker: Açık Teizm, Tahsin Görgün: Din Felsefesi Üzerine”, “Turan Koç: Estetik Tecrübenin Medenî Tezahürleri”, “Hilmi Yavuz: İslam’ın Zihin Tarihi Üzerine, Zeki Özcan: Bilimin Tanrısı Neden Dinlerin Tanrısı Değildir?”, “William Lane Craig: Beyond the Big Bang”, “Rıfat Atay: Mevlana’ya Çoğulcu Yaklaşımlar”, “Adnan Aslan: Dini Tecrübe”, “Rahim Acar: Dini Çoğulculuğun İmkânı”, “M.Sait Reçber: Akıl ve İman”.

Atölyeler ise şunlardır; “Çağdaş Felsefi Bilinç Kuramları”, “Din Felsefesinin Üniversite Eğitimindeki Yeri, Din Tasavvuru ve Dinin Yaşanmasını Tayin Eden Etkenler”, “Sekülerleşme ve Din”, “Akıl ve İman”, “Din ve Estetik İlişkisi”, “Dinî Tecrübenin Mahiyetine ve Epistemik Değerine Ana Yaklaşımlar”, “Tanrı’nın Varlığına İlişkin Argümanlar”, “Din Felsefesi ve Hermenötik”, “Din Felsefesi Nedir?”

Derneğin web sitesi: http://www.dfd.org.tr/tr/

Toplum ve Siyaset Felsefesi Derneği

Toplum ve Siyaset Felsefe Derneği’nin genel merkezi Mersin’de olup amacını şöyle ifade etmektedir; “Dernek, Sosyal ve Beşeri Bilimler alanlarında çalışma ve araştırmalar yapmak, yapılan araştırmaları desteklemek ve yaymak, sivil toplum faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek, derneğin kuruluş amacı ve çalışma alanına uygun konularda akademik ve bilimsel danışmanlık yapmak, düşünce kuruluşlarıyla işbirliği yapma ve kamu yararına çalışma amacıyla kurulmuştur.”

Derneğin başkanı Dr. Eray Yağanak olup şu ana kadar 4 tane “Ulusal Çağdaş Siyaset Felsefesi Sempozyumu” düzenlemişlerdir.

Derneğin web sitesi: http://ttsfd.org/