Sovyet Kadın Hakları Mücadelesini Destekleyen 10 Poster – Alexey Timofeychev

Rusya, kadınlara diğer büyük dünya güçlerinden daha önce, 1917’de oy kullanma hakkı tanımıştır. Böylece toplumda derin köklere sahip olan asırlık geleneklere meydan okunarak kamusal hayatın her alanında erkeklerle eşit haklar ilan edilmişti.

Kadın ve erkeklerin eşitliği konusunda adil bir zemin hazırlayan Bolşevik Devrimi’ydi. 1919’da Bolşevik lider Vladimir Lenin şöyle yazmıştı:

Avrupa’nın en geri kalmış ülkelerinden birinde olan Sovyet iktidarı, iki yıl içerisinde, kadınları özgürleştirmek, statülerinde eşitlik sağlamak ve ‘güçlü’ cinsiyet statüsüne erişmelerini sağlamak için dünyanın 130 yıllık bütün gelişmiş, aydınlanmış “demokratik” cumhuriyetlerinden daha fazlasını yaptı.

Lenin demin yaptığı kıyaslamaya şöyle devam eder:

Aydınlanma, kültür, medeniyet ve özgürlük – dünyanın tüm kapitalist, burjuva cumhuriyetlerinde, bu güzel sözlerin hepsi, evlilik hakları ve boşanma ile ilgili kanunlar, evlilik dışı doğan bir çocuğun ‘meşru’ bir çocuk ile karşılaştırıldığındaki daha düşük statüsü, erkeklere ayrıcalık tanıyan kanunlar, kadınları aşağılayıcı ve aşağılayıcı kanunlar gibi kadınları aşağı varlıklar olarak gören rezil, iğrenç derecede pis ve acımasız kaba yasalarla iç içedir. İşçi ve köylü cumhuriyeti olan Sovyetler Birliği’nde, Bolşevik liderin bu yasaları kaldırdığını gururla ilan etmesi sonucu burjuva sahtekarlığı ve burjuva ikiyüzlülüğünden bir taş eksilmiştir.

Nitekim daha sonra Sovyet Rusya evlendirme yetkisini kiliseden aldı. Gayrimeşru doğan çocuklara, meşru doğan çocuklarla eşit haklar verildi. Daha geniş gerekçe ve sebeplerle kadınlara kocalarını boşama hakkı tanındı.

Bunların yanı sıra kadınlar, asgari ücret ve ücretli tatil izni açısından erkeklerle aynı haklara sahip olmuştu. Ayrıca kadınlara annelik izni ile işyerinde sağlık ve emniyete erişim hakkı verildi. Yalnızca yedi yıl içinde (1923’ten 1930’a dek) SSCB’deki istihdama hazır kadın sayısının 423.200’den 885.000’e çıkması sürpriz değil.

Kadınlara da eşit siyasi haklar da verildi. 1920’lerde, yaklaşık 600 “Sovyet”in (resmi olarak ülkedeki en temel kurumların) kadın başkanları vardı. Devrim sonrası toplumdaki, kadın rollerinin radikal dönüşümü posterler de dahil olmak üzere tüm mecralarda desteklenmiş ve teşvik edilmiştir.

Alexey Timofeychev- “10 posters backing the struggle for Soviet women’s rights”, (Erişim Tarihi: 07.10.2020), Erişim Kaynağı: https://www.rbth.com/history/329242-10-posters-struggle-for-women-rights

Çevirmen: Taner Beyter