İşte bildiğim kadarıyla literatürde eksik olan görüşlerin bir birleşimi:
- Kişiler hakkında eliminatif materyalizm
- Çok dereceli ilişkisel düalizm
Görüşü açıklamama izin verin. Dünyada hiçbir insan yok. Sadece, insansı bir şekilde düzenlenmiş parçacıklar vardır. Kendi başına zihinsel özellikleri olan hiçbir parçacık yok ve zihinsel özelliklere sahip olan bir bütün de yoktur. Ancak, indirgenemez kolektif zihinsel eylem vardır. Bu gönderiden, fiziksel olmayan zihinsel ilişkiler içerisinde olan –örneğin, boşluk tuşunun pürüzsüzlüğünün kolektif bir şekilde farkında olan veya yeni bir zihin felsefesi görüşünü anlatmak için kolektif bir şekilde niyetlenen – insansı bir şekilde düzenlenmiş parçacıklar sorumludur. Bu ilişkiler, böyle bir ilişkiye sahip olmak için gereken belli bir sayıda parçacık olmaması anlamında çok derecelidir.
Bu gönderiden birlikte sorumlu olan yaklaşık (bu sayının büyüklüğü, sadece beyni mi yoksa tüm bedenimi saydığımıza bağlıdır) parçacık vardır, ancak bazı parçacıklar her zaman fırlayıp gidiyor ve ilişkilere katılımlarını sonlandırıyorlar ve zihinsel ilişkilerin çok dereceli olmalarının sebebi olacak şekilde, yerlerine diğerleri katılıyor.
Görüşün geçerliliği, zihinsel işlevimize dayanan karmaşık bütünlerin varlığına ilişkin argümanların –van Inwagen ve Merricks’inki gibi* – daha fazla düzenlenmeye ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Descartes’in ‘’Düşünüyorum, öyleyse varım’’ dediği gibi belki de başlangıçta söyleyebileceğimiz tek şey ‘’Düşünmek diye bir şey var, bu yüzden bireysel olarak veya birlikte bir şekilde düşünceye dâhil olan bir veya daha fazla şey var.’’
Bu görüş, ebeveynlikle ilgili nihlizmle uyumlu olması açısından çok cazip bir özelliği vardır: parçadan bütüne bir ilişkiye gerek yoktur. Bu özellik, çok güzel ve basit bir ideolojiye yol açar.
Görüş düalist bir görüştür ve bu nedenle fenomenal özellikler, bilincin birliği ve yönelmişlik hakkındaki bulmacalar özellik düalizminde* olduğu gibi çözülebilir. (Örneğin bilinç, bir bilinç özelliğine birlikte sahip olmakla birleştirilir.)
Ancak tipik bir özellik düalistinin açıklaması gereken iki şey vardır: Neden tek bir varlığın belirli bir şekilde düzenlenmiş bir grup parçacıktan ortaya çıktığı ve bu varlığın neden zihinsel özellikler kazandığı. İlişkisel eliminatif düalistinin ise sadece ikincisini açıklaması gerekir.
Aynı zamanda, kişilerle ilgili daha normal elimanitivizm türleriyle ilgili bazı zorluklar (Unger ve Churchlands’ı düşünün) düzgün bir şekilde çözülmüştür. Herhangi bir düşünce konusu olmayan düşünce fikri saçmadır. Ancak, indirgenemez bir çoğul özneli düşünme modeli elde etmek için sosyal epistemolojideki düşüncelerden faydalanabiliriz.
Bence metafizik görüşlerde genellikle durum böyle, temel zorluklar etikte ortaya çıkıyor. Sorumlu olmakla ilgili özel bir zorluk yoktur. Ortak bir eylemde bulunan parçacıklar birlikte sorumludurlar. Ancak sorun, parçacıkları sorumlu tutmakla ilgili. Parçacıklar her zaman değişiyor ve yeni zihinsel ilişkilere giriyorlar. Geçen seneki hırsızlıktan sorumlu olan birçok parçacık şu anda şehrin dört bir yanına dağılmış durumda ve (en azından geçen yılki hırsızlık için) sadece bir kısmı bir araya toplanmış haldeyken, hırsızlıkla hiçbir ilgisi olmayan çok sayıda parçacığı cezalandırmadan sadece hırsızlıktan sorumlu olan parçacıkları cezalandırmak imkânsızdır. Ve bu, yamyamlığı cezalandırmanın zorluğuyla karşılaştırıldığında hiçbir şey değildir çünkü kurban edilmiş birçok parçacığı cezalandırmış oluruz.
Çevirmen Notu
* Literatürde, bileşimsel (compositional) nihilistlerin ve van Inwagen ve Merricks gibi nihilizme yakın görüşleri olanların, tam olarak çözemedikleri bir zorlukla karşı karşıya olduklarına dair artan bir ilgi var. Bu görüşe göre, karşıt görüşlere sundukları sorulara benzer bir mantıksal nitelikte olan Özel Bileşim Sorusunu cevaplamaları gerekir, ancak bunu yeterince tatmin edici bir şekilde yapamazlar. Özel Bileşim Sorusu kabaca, parçaların hangi şartlar altında bir bütün oluşturduğuyla ilgilidir. Diğer bir yandan, bunun nihilistler için bir zorluk olmadığını çünkü bu soruyu anlamlı olarak görmelerine gerek olmadığını söyleyenler de vardır (örneğin, Noonan 2019)
* Özellik düalizmi zihin felsefesinde, dünyanın sadece maddenin fiziksel türünden oluşmasına rağmen, iki farklı özellik türünün var olduğunu kabul eden bir görüşü tanımlar: fiziksel özellikler ve zihinsel özellikler.
Alexander Pruss- “Eliminativist relational dualism”, (Erişim Tarihi: 19.11.2020), Erişim Kaynağı: http://alexanderpruss.blogspot.com/2020/02/eliminativist-relational-dualism.html
Çevirmen: Alparslan Bayrak
