Mantıksal Pozitivizm (Felsefe Sözlüğü)

////
1524 Okunma
1 min read

Mantıksal Pozitivizm (daha sonrasında Mantıkçı Empiristler olarak da adlandırılıyor), Pozitivizm ve erken dönem Analitik Felsefe hareketinden gelişen ve tüm insan bilgisinin mantıksal ve bilimsel temellere sistematik olarak indirgenmesi için mücadele eden bir 20. yüzyıl felsefe ekolüdür.

Mantıksal Pozitivistlere göre, bir cümle yalnızca ya mantıksal çözümlemeye açıksa (matematik ve mantık ile) ya da deneysel tecrübe ile doğrulanabilecek bir yapıdaysa anlamlıdır. Bu kabul, Metafiziğin (ve Etiğin büyük bir bölümünün) doğrulanamaz olduğu gerekçesiyle neredeyse tamamen reddedilmesine sebep oldu. Mantıksal Pozitivizm aynı zamanda, diğer bilimlerin “tek bir bilime” indirgenebileceği fikrine veya tüm bilimsel önermelerin, bir bilimin terimlerinin daha temel bir diğer bilimin terimlerine “indirgenmesi” veya “açıklanması” yollarıyla ifade edilebildiği ortak ve tek bir dilin geliştirilmesine inanıyordu.

Mantıksal Pozitivizmin gelişimindeki en önemli erken figürler, Bohemyalı ve Avusturyalı Pozitivist filozof Ernst Mach (1838 – 1916) ve Avusturyalı Ludwig Wittgenstein’dı (özellikle 1921 yılında yazdığı Tractatus metni Mantıksal Pozitivistler için büyük önem taşır).

Mantıksal Pozitivizm, 20.yüzyılın başlarında Moritz Shlick’in (1882 – 1936) Viyana Çevresi olarak adlandırdığı filozofların felsefi tartışmalarıyla gelişti. Otto Neurath (1882 – 1945), Hans Hahn (1879 – 1934) ve Rudolf Carnap (1891 – 1970) tarafından 1929’da ortaklaşa yazılan bir el kitabı, hareketin bazı önemli savunucularını bir araya getirdi ve o zamanki Viyana Çevresi doktrinlerini özetledi. Hans Reichenbach (1891 – 1953)  tarafından öncülük edilen ve Mantıksal Pozitivizm temelinde birleşen bir diğer grup olan Berlin Çevresi de yeni doktrinlerini 1920’lerde ve 1930’ların başında daha geniş bir şekilde yaydı.

A. J. Ayer, 1936 yılında yazdığı “Dil, Gerçek ve Mantık” kitabının çok etkili olmasıyla birlikte Mantıksal Pozitivizm’in İngiltere’ye yayılmasından sorumlu kişi kabul edilir. İngiliz filozoflar Bertrand Russell ve Alfred North Whitehead tarafından yazılan Principia Mathematica da gözlemlenebilen, Mantıkta ve matematiğin temellerinde yaşanan gelişmeler, özellikle daha matematiksel düşünen Mantıksal Pozitivistleri etkiledi.

Mantıksal Pozitivizm hareketi, 1930’ların sonlarında, siyasi kargaşa ve Hahn ve Schlick’in zamansız ölümleri nedeniyle dağıldı. Mantıksal Pozitivizm, daha sonrasında kendisinin de bu ekolun bir parçası olarak görüldüğü erken dönem Analitik Felsefe’nin gelişimi için önemli bir hareketti.


Kaynak (Erişim Tarihi: 21.04.2021)

Çevirmen: Alparslan Bayrak

Bir cevap yazın

Your email address will not be published.

Önceki Gönderi

Atomculuk (Felsefe Sözlüğü)

Sonraki Gönderi

Zihin Felsefesi (Felsefe Sözlüğü)

En Güncel Haberler Analitik Felsefe:Tümü