Kıta Felsefesi, kıta Avrupa’sındaki 19. ve 20. yüzyıl felsefelerinde yer alan bir dizi geleneğe atıf yapar. Bu terim aynı zamanda, bu dönemdeki bir diğer felsefe geleneği ve büyük ölçüde Anglosakson ana felsefi geleneği olan Analitik Felsefe başlığı altında yer almayan felsefi okullar ve hareketlere işaret etmek için de kullanılan genel bir terimdir.
Bir hareket olarak Kıta Felsefesi’nin net ve açık bir tanımı olmamasının yanı sıra bu terim (Kıta Felsefesi) yalnızca farklı felsefi görüşler arasındaki bir aile benzerliğine işaret edebilir. İlk kez 1840 gibi erken bir tarihte John Stuart Mill tarafından İngiliz Ampirizmi ve Faydacılık gibi daha Anglosakson temelli hareketleri Avrupalı Kant’tan etkilenen yaklaşımlardan ayırmak için kullanılmış olsa da bu terimin asıl amacı bizatihi kendisini Analitik Felsefe’den ayırmaktır.
O halde öyle görülüyor ki Kıta Felsefesi; Alman İdealizmi, Kantçılık, Hegelcilik, Romantizm, Fenomenoloji, Varoluşçuluk, Marksizm, Yapısökümcülük (Deconstructionism), Yapısalcılık, Post-Yapısalcılık, Hermeneutik, Fransız Feminizmi, Eleştirel Felsefe ve Frankfurt Okulu gibi kökünü Kıta Avrupası’ndan alan okullarla ilgili şeyleri kapsayan bir etikettir.
Kimileri Kıta ve Analitik Felsefe arasındaki söz konusu bu ayrımın yanıltıcı ve hatta işe yaramaz olduğunu düşünse bile Kıta Felsefesi’ne dair bazı ortak temalar şöyle sıralanabilir:
- Çoğunlukla Bilimciliği (Scientism), yani (tüm olgu ve fenomenleri anlamanın en iyi veya en doğru yolunun Doğa Bilimleri’nden geçtiği görüşünü) reddetmek.
- Bir değişken olarak olası deneyimlerin etkisi perspektifiyle Tarihselciliğe yönelmek; ve bir dereceye kadar bağlam, mekan ve zaman, dil, kültür ve tarih gibi faktörlerin önemine vurgu yapmak.
- Karakteristik olarak; bilinçli insan failliğinin demin bahsettiğimiz bu olası deneyim koşullarını değiştirebileceğini savunmak ve kendi felsefi incelemelerini kişisel, ahlaki veya politik dönüşümle yakından ilişkili görmek.
- Metafelsefeyi (yani bir konu ve şeyi, felsefenin kendisinin yöntem ve amaçlarını incelenmek veya “felsefenin felsefesi”ni yapmak) vurgulama eğiliminde olmak.
Continental Philosophy (Erişim Tarihi: 18.09.2021)
Çevirmen: Taner Beyter
