Tanrı’nın Varlığı Aleyhine Disteleolojik Argümanlar – Jonathan David Garner

Tanrı’nın varlığına karşı birçok disteleolojik argüman vardır. Disteleolojik argümanlar çoğunlukla Tanrı’nın varlığı lehine olan tasarım argümanlarına karşı ileri sürülür. Ancak bu, Tanrı’nın söz konusu argümanlar ile var olmadığını gösterecek kadar yeterli değildir, zaten bundan ziyade asıl mesele tasarım argümanlarının yeteri kadar iyi olmadığı (veya zayıflatıldığı) olmalıdır. Niçin tasarım argümanlarını kabul edip tasarım dışı (disteleolojik) argümanları reddedelim ki?

O halde bu argümanlardan bazıları nelerdir?

1. Ölçeğe Dayalı Argüman

Bu argümanın amacı, evrenin devasa boyutundan yola çıkarak Tanrı’nın yokluğuna ulaşmaktır.

2- Yaşamın Oluşmasına Muhalefet Argümanı

Bu argümanın amacı, evrenin büyük bir kısmının yaşama elverişli olmadığı gerçeğinden yola çıkarak Tanrı’nın varlığına (*) karşı çıkmaktır.

3- Ateistik İnce Ayar Argümanı

Bu argüman, evrenin yaşama izin (ve imkân) veren belirli fiziksel sabitlere (ve yasalara) sahip olmasının Tanrı’nın varlığına karşı bir argüman olduğunu söylemektedir. Eğer bir Tanrı varsa, onun, yaşamın var olması için fiziksel evrene ince ayar vermesine gerek kalmazdı.

4- Zayıf Biyolojik Tasarıma Dayalı Argüman

Bu argüman, biyolojik organizmaların hayatta kalmak için belirli türden daha iyi (veya daha optimal) özelliklerinin var olması gerekliliğinin, Tanrı’nın varlığına karşı bir kanıt olduğunu söylemektedir.

5- Sonlu Varlıklar Argümanı

Bu argüman, daha güçlü yaratıklar veya ilahlar olmak yerine sonlu varlıklar olmamızın Tanrı’nın varlığına karşı kanıt olduğunu söylüyor.

6- Bilim Tarihine Dayalı Argüman

Bu argüman dünyadaki pek çok olgunun (ve doğal fenomenlerin), doğaüstü failliğe başvurmaksızın açıklanabilmesinden dolayı, bu durumun Tanrı’nın varlığına karşı bir kanıt olduğunu savunuyor.

7- Biyolojik Evrim Argümanı

Bu argüman, Tanrı’nın varlığı mantıksal olarak biyolojik evrimle uyumlu olsa dahi, biyolojik evrimin Tanrı’nın varlığına karşı bir delil olduğunu savunur.

8- Çirkinlik Argümanı

Bu argüman, teistik güzellik argümanın kötü ikizi olarak görülebilir.

---

Çevirmen Notu:

(*) Büyük ihtimalle Garner burada farkında olmadan yanlış bir ifade kullanmıştır; “God’s existence” demek yerine yanlışlıkla “God’s nonexistence” yazdığını düşünüyorum. Çünkü yazının başlığı Tanrı’nın varlığı aleyhine argüman iken, Tanrı’nın lehine bir ifade kullanmasını beklemiyorum. Diğer yandan içerikteki tüm argümanlar ateistik iken arada teistik bir argüman olması anlamsız görünüyor.

---

Jonathan David Garner- “Dysteleological Arguments against God’s existence”, (Erişim Tarihi: 28.11.2020)

Çevirmen: Taner Beyter

Din Felsefesi İle İlgili Diğer İçeriklerimiz

1. Ateizmi Kanıtlamanın İki Yolu – Quentin Smith
2. Din Felsefesine Giriş: Felsefe, Tanrı’nın Varlığına Dair Ne Söyleyebilir? – Taner Beyter
3. Din veya İlahi Buyruk Teorisi – Steve McCartney & Rick Parent
4. Ateistler Doğaüstüne İnanabilir mi? – Berat Mutluhan Seferoğlu
5. Din Felsefesinin Alanı ve Önemi Hakkında – Charles Taliaferro & Elsa J. Marty
6. Kozmolojik Kanıt ve İki İtiraz – Zikri Yavuz
7. Cömertliğin İstismarı – Talha Gülmez
8. Tanrı ve Zaman – Gregory E. Ganssle (Internet Encyclopedia of Philosophy)
9. Kelam Kozmolojik Argümanı’na Giriş – Berat Mutluhan Seferoğlu
10. Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
11. Bilim + Din – Tom McLeish
12. Craig’in Metaetik Ahlak Argümanı’nın ve Teistik Metaetik Teorilerinin Eleştirel Bir Değerlendirmesi – Berat Mutluhan Seferoğlu
13. Reformcu Epistemoloji ve Temel İnançlar – Taner Beyter
14. Reformcu Epistemoloji ve Tanrı İnancı – Taner Beyter
15. İnce Ayar Argümanı Ve Bilinç – Alex Malpass
16. Tanrı Nerede? – Edward Feser
17. Seküler Bir Ahlakın Olanaklılığına Dair Bir Metaargüman – Talha Gülmez
18. Doğal Teoloji ve Doğal Din – Andrew Chignell & Derk Pereboom (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
19. Olumsallık Argümanı Üzerine Bazı Düşünceler – Jonathan David Garner
20. Olumsallık Argümanı’nı Çürütmek – Jonathan David Garner
21. Acı ve Hazzın Biyolojik Rolüne Dayalı Argüman – Jeffery Jay Lowder
22. Tanrı’nın Kanıtı Olarak Kötülük? – Melinda Penner
23. Anselm’in Ontolojik Argümanı – Edward Feser
24. Mucizeler ve Edward Feser – Jonathan David Garner
25. Zaman, Uzay ve Tanrı – Edwerd Feser
26. Dini Epistemoloji: Alvin Plantinga Örneği – Musa Yanık
27. Çünkü Tanrı Öyle Söylüyor: İlahi Buyruk Teorisi Üzerine – Spencer Case
28. Tanrı’ya Dair Ahlaki Argümanlar (1): Kanıt Temelli Biçimler – John Danaher
29. Tanrı’nın Varlığına Dair Tasarım Argümanları – Thomas Metcalf
30. Daha İyi Bir Dünyanın Olmayışı Problemi: Mümkün Dünyaların En İyisi – Kirk Lougheed
31. Hür İrade Savunması – Alvin Plantinga
32. Üçlübirlik İnancı Tutarsız mı? – Yeşua Özçelik
33. Tanrı Yalan Söyleyebilir mi? – Dallas G Denery II
34. Tanrı’nın Varlığına Dair “İnce Ayar” Argümanı – Thomas Metcalf
35. Dini İnançlar İçin Epistemik Eşitliğin İmkânı: Parite Argümanı – Musa Yanık
36. Klasik Ontolojik Argüman’ın Ateistik Eleştirisi – Mehmet Mirioğlu
37. Üçlübirlik İnancının Tutarsızlığı Argümanı– Jeffery Jay Lowder
38. Teistler İçin +20 Soru – Jeffery Jay Lowder
39. Ted Drange’nin Yaratılış-Karşıtı Argümanı – Jeffery Jay Lowder
40. Natüralizme Karşı Özgür Düşünme Argümanı’yla İlgili Problem – Alex Malpass
41. Alternatif Tanrı Konseptleri – Jonathan David Garner
42. Vahiy Epistemolojisi İçin Sonsuz Gerileme – Alex Malpass
43. Teoloji ve Analitik A Posteriori – Edward Feser
44. Augustine ve İdam Cezası Üzerine – Edward Feser
45. İnanmanın Günahı – Arif Ahmed
46. Kötü bir Tanrı’nın Varlığına Yönelik Kümülatif Bir Sebep – Jonathan David Garner
47. Teizme Karşı Biyolojik Evrim Kanıtı – Jeffery Jay Lowder
48. Evrenin Nedensiz Başlangıcının Metafiziksel Zorunluluğuna İlişkin George Nakhnikian’a Bir Cevap – Quentin Smith
49. Kusurlu Bir Tanrı – Yoram Hazony
50. Yeni Ateistler – James E. Taylor (Internet Encyclopedia of Philosophy)
51. Yeni Ateizm Eleştirel Bir Değerlendirme – Berat Mutluhan Seferoğlu
52. Bilim ve Din: Epistemik Bir Bakış – Nebi Mehdiyev
53. Plantinga’nın Dini Dışlayıcılık Savunusunun Eleştirisi – Nebi Mehdiyev
54. Dini Epistemoloji – Kelly James Clark (Internet Encyclopedia of Philosophy)
55. İslam ve Rasyonalite Üzerine Kısa Bir Değerlendirme – Musa Yanık
56. Panteizm – William Mander (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
57. Plantinga’nın Naturalizme Karşı Evrimsel Argüman’ı ve İtirazlar – Jonathan David Garner
58. Deflasyonist Argüman – Mehmet Mirioğlu
59. Kutsal Kitapların Anlamlarında Görelilik – Mehmet Mirioğlu
60. Ateizm ve Agnostisizm (Stanford Encyclopedia of Philosophy) – Paul Draper
61. Mutlak Kudret Argümanı – Mehmet Mirioğlu
62. Ateistler Neden Felsefe ve Teoloji ile İlgilenmeli? – Berat Mutluhan Seferoğlu
63. Teistler Farklı Ateist Tutumları Neden Bilmelidir? – Musa Yanık
64. Kötülük Problemine Karşı Özgür İrade Savunusu ve Eleştirel Bir Değerlendirme – Taner Beyter
65. Platon’un Felsefi Dini – Max Charlesworth
66. Objektif Dindarlığın İmkansızlığı Argümanı – Mehmet Mirioğlu
67. İsimlerini Bilmeniz Gereken 46 Ateist ve Nonteist Felsefeci – Berat Mutluhan Seferoğlu
68. Yanlış Anlaşılan Üç Teist Filozof: Aquinas, Pascal ve Paley – Berat Mutluhan Seferoğlu
69. Türkçede Analitik Din Felsefesi Çalışmaları – Musa Yanık
70. Stephen Unwin’in Bayesci Teoremi: Tanrı’nın Var Olma Olasılığı % Kaçtır? – Musa Yanık
71. Kelam Kozmolojik Argüman “Evrenin Başlangıcı Tanrı’yı Kanıtlar mı?” – Berat Mutluhan Seferoğlu
72. Kötülük Problemi “Evrendeki Kötülükler Ateizme Delil Midir” – Taner Beyter
73. “Allahsız Ahlak Olabilir mi?” Kitabının Eleştirisi – Talha Gülmez
74. İnternet Ateistleriyle İlgili Problem – Alex Malpass
75. Ateistlerin Pek Çoğunun İnandığı 10 Mit – Berat Mutluhan Seferoğlu
76. Din Duygu Düzenlemeyle İlgili, Bu Konuda Oldukça da İyi – Stephen T. Asma
77. Zamanı Tanrı Mı Yarattı? – William Lane Craig 
78. Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-1)
79. Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-2)
80. Muhammed: Avrupa Aydınlanmasının Ruhban Sınıfı Karşıtı Kahramanı – John Tolan
81. Tanrı’nın Varlığı Lehine ve Aleyhine Olan Argümanları Nasıl Sınıflandırabiliriz? – Jonathan David Garner
82. Paul Draper’ın Tanrı’nın Varlığına Dair Ahlak Argümanı – Jonathan David Garner
83. İyilik Problemi Diye Bir Şey var mı? – Jonathan David Garner
84. Enis Doko, Üçlübirlik Problemi ve Hristiyan Teizminin Eleştirisi Üzerine (1. Bölüm) – Yeşua Özçelik
85. Ateizm Dünya Hakkında Öngörülerde Bulunur mu? – Jonathan David Garner
86. “Karakter Oluşturma” Teodisesi Üzerine Akla İlk Gelen Birkaç Fikir – Jonathan David Garner
87. Üçüncü Türden Bir Ahlak Argümanı – Alexander Pruss
88. “Ana Rahminde Biçim Vermeden Önce Tanıdım Seni / Yeremya” (1:5) – Alexander Pruss
89. Teslis, Cinsel Ahlak ve Liberal Hristiyanlık – Alexander Pruss
90. Şüpheci Teizm ve Tanrı’nın Sonsuzluğu – Alexander Pruss
91. Hristiyan Dünyasının Bölünmesini Bir Skandal Olarak Mı Görmeliyiz? – Alexander Pruss
92. Alexander R. Pruss ve Joshua L. Rasmussen’in “Zorunlu Varlık” Anketi ve Sonuçları – Musa Yanık
93. Euthyphro – Alexander Pruss
94. Teizm ve Qualia – Alexander Pruss
95. Açık Uçlu İki Kozmolojik Argüman – Alexander Pruss
96. Mereolojik Mükemmellik – Alexander Pruss
97. Teizm Doğru İse Qualia Temel Varlıklar Kategorisinde Değildir – Alexander Pruss
98. Büyük Kötülüklere Engel Olmak İçin Yalan Söylemek – Alexander Pruss
99. Teolojik Modellerin Üç Seviyesi – Alexander Pruss
100. Şimdicilik ve Haç – Alexander Pruss
101. Tanrı ve Zamanın B Teorisi – Alexander Pruss
102. Wittgenstein ve Din – Stephen Law
103. Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
104. Cehennem Problemi’ne Teistik Bir Yaklaşım – Ömer Çağrı Akarsu
105. ‘Cehennem Problemi’ Tartışmasına Katkı – Taner Beyter
106. Yeni Ahit Yazarlarının Eski Ahit’ten Yaptıkları Yanlış Alıntılar: Bu Onların İlhamsızlığının, Vahy Almadıklarının Delili mi? – Bassam Zawadi
107. Schellenberg’in İlahi Gizlilik Problemi’ne Plantinga’nın Dışsalcı Epistemolojisi Bir Yanıt Verebilir mi? – Musa Yanık
108. Mezmurlar 22:1 Tanrım Neden Terk Ettin Beni? – Eren Gündemir
109. Bilimsel Mucize Argümanı’nın Eleştirisi – Yasin Şahin
110. Dinler Tarihine Giriş: Dinler Tarihi Niçin Önemlidir? – Musa Yanık
111. Sosyalizm Modern Dinin Manzarasının Şekillenmesine Nasıl Katkı Sağlamıştır? – Julian Strube