Tanrı, hayvanları yaratır mı? Yalnızca Tanrı’nın hayvanları yaratıp yaratmadığını merak etmekle kalmıyorum. Merak ettiğim şey, eğer bir Tanrı * varsa, O’nun gerçekten de hayvanları yaratıp yaratmadığıdır.
Eğer Tanrı’nın hayvanları yarattığını varsayarsak, en azından (bu yaratılanlar) gerçek/aktüel dünyadaki hayvanlar gibi mi görünürler?
Bu durumda, hayvanların şu an aktüel dünyada olduklarından çok daha etkileyici olabileceğini kolayca hayal edebiliriz. Mesela, Tanrı, hayvanları insanlara daha çok benzetebilirdi.
İnsanların (görece) etkileyici canlılar olup olmadıkları konusunu bir kenara bırakırsak; hayvanların, insanların sahip olduğu yeteneklerden bazılarına sahip olmadığı gerçeği, klasik teizm hipotezinde oldukça şaşırtıcıdır. Hayvanların da tıpkı insanlar gibi akıl yürütme kapasitesi olsaydı, bunun arızi olarak yararlı (ve aslında teizm içinde doğası gereği iyi) olacağı oldukça açıktır. Tanrı, hayvanların da tıpkı insan iletişimi düzeyinde olduğu gibi iletişim kurmasını sağlayabilirdi.
Bunların yanı sıra, eğer Tanrı varsa, O, çok daha fazla hayvan türü yaratabilirdi. Dahası, fener balığı gibi göze pek hoş görünmeyen hayvanlar da var olmayabilirdi. Sanıyorum ki asıl noktayı yakaladınız; her şeye gücü yeten bir Tanrı söz konusu olduğunda elimizdeki seçenekler sınırsızdır.
Oysa söz konusu eldeki bu şeylerin hiçbiri Kayıtsızlık Hipotezi’nde şaşırtıcı değildir. Paul Draper’a göre Kayıtsızlık Hipotezi şöyledir:
(KH) Yeryüzündeki hissedebilen varlıkların ne doğası ne de mevcut durumu/hali, ilahi varlıklar tarafından gerçekleştirilen iyi veya kötü niyetli eylemler sonucunda gerçekleşir.
Argüman Yapısı
- Hayvanların var olduğu bilinen bir gerçektir.
- Hayvanların var oluşu (ve onlar hakkında bildiğimiz herşey), klasik teizm hipotezinden ziyade kayıtsızlık hipotezinde çok daha muhtemeldir. (Ç.N.: yani kayıtsızlık hipotezi ile çok daha uyumludur ve olasıdır)
- Kayıtsızlık hipotezinin doğru olma olasılığı klasik teizm hipotezinin doğru olma olasılığı ile eşittir.
- O halde, diğer deliller eşit sayıldığında, klasik teizmin yanlış olması daha muhtemeldir.
3 nolu önerme, eğer doğruysa, inanılmaz derecede zengindir. Bunun sebebi, klasik teizmin, teizmin yalnızca bir varyasyonu ve supernatüralizmin ise yalnızca bir biçimi olmasıdır.
Notlar
* “Tanrı” ile klasik teizmi (klasik teizmin Tanrı’sını) kastediyorum. Klasik teizm, Tanrı’nın kadir-i mutlak, alim-i mutlak ve sonsuz rahmet sahibi olduğunu iddia eden yaklaşımdır. Ayrıca, klasik teizmde Tanrı zamansızdır, mekânsızdır, maddi değildir, bir sebep sonucu var olmaz, ebedidir ve parçalardan oluşmaz.
Jonathan David Garner– “Would God create animals?“, (Erişim Tarihi:04.12.2020)
Çevirmen: Taner Beyter
Din Felsefesine Dair Diğer İçeriklerimiz
- Ateizmi Kanıtlamanın İki Yolu – Quentin Smith
- Din Felsefesine Giriş: Felsefe, Tanrı’nın Varlığına Dair Ne Söyleyebilir? – Taner Beyter
- Din veya İlahi Buyruk Teorisi – Steve McCartney & Rick Parent
- Ateistler Doğaüstüne İnanabilir mi? – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Din Felsefesinin Alanı ve Önemi Hakkında – Charles Taliaferro & Elsa J. Marty
- Kozmolojik Kanıt ve İki İtiraz – Zikri Yavuz
- Cömertliğin İstismarı – Talha Gülmez
- Tanrı ve Zaman – Gregory E. Ganssle (Internet Encyclopedia of Philosophy)
- Kelam Kozmolojik Argümanı’na Giriş – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
- Bilim + Din – Tom McLeish
- Craig’in Metaetik Ahlak Argümanı’nın ve Teistik Metaetik Teorilerinin Eleştirel Bir Değerlendirmesi – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Reformcu Epistemoloji ve Temel İnançlar – Taner Beyter
- Reformcu Epistemoloji ve Tanrı İnancı – Taner Beyter
- İnce Ayar Argümanı Ve Bilinç – Alex Malpass
- Tanrı Nerede? – Edward Feser
- Seküler Bir Ahlakın Olanaklılığına Dair Bir Metaargüman – Talha Gülmez
- Doğal Teoloji ve Doğal Din – Andrew Chignell & Derk Pereboom (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
- Olumsallık Argümanı Üzerine Bazı Düşünceler – Jonathan David Garner
- Olumsallık Argümanı’nı Çürütmek – Jonathan David Garner
- Acı ve Hazzın Biyolojik Rolüne Dayalı Argüman – Jeffery Jay Lowder
- Tanrı’nın Kanıtı Olarak Kötülük? – Melinda Penner
- Anselm’in Ontolojik Argümanı – Edward Feser
- Mucizeler ve Edward Feser – Jonathan David Garner
- Zaman, Uzay ve Tanrı – Edwerd Feser
- Dini Epistemoloji: Alvin Plantinga Örneği – Musa Yanık
- Çünkü Tanrı Öyle Söylüyor: İlahi Buyruk Teorisi Üzerine – Spencer Case
- Tanrı’ya Dair Ahlaki Argümanlar (1): Kanıt Temelli Biçimler – John Danaher
- Tanrı’nın Varlığına Dair Tasarım Argümanları – Thomas Metcalf
- Daha İyi Bir Dünyanın Olmayışı Problemi: Mümkün Dünyaların En İyisi – Kirk Lougheed
- Hür İrade Savunması – Alvin Plantinga
- Üçlübirlik İnancı Tutarsız mı? – Yeşua Özçelik
- Tanrı Yalan Söyleyebilir mi? – Dallas G Denery II
- Tanrı’nın Varlığına Dair “İnce Ayar” Argümanı – Thomas Metcalf
- Dini İnançlar İçin Epistemik Eşitliğin İmkânı: Parite Argümanı – Musa Yanık
- Klasik Ontolojik Argüman’ın Ateistik Eleştirisi – Mehmet Mirioğlu
- Üçlübirlik İnancının Tutarsızlığı Argümanı– Jeffery Jay Lowder
- Teistler İçin +20 Soru – Jeffery Jay Lowder
- Ted Drange’nin Yaratılış-Karşıtı Argümanı – Jeffery Jay Lowder
- Natüralizme Karşı Özgür Düşünme Argümanı’yla İlgili Problem – Alex Malpass
- Alternatif Tanrı Konseptleri – Jonathan David Garner
- Vahiy Epistemolojisi İçin Sonsuz Gerileme – Alex Malpass
- Teoloji ve Analitik A Posteriori – Edward Feser
- Augustine ve İdam Cezası Üzerine – Edward Feser
- İnanmanın Günahı – Arif Ahmed
- Kötü bir Tanrı’nın Varlığına Yönelik Kümülatif Bir Sebep – Jonathan David Garner
- Teizme Karşı Biyolojik Evrim Kanıtı – Jeffery Jay Lowder
- Evrenin Nedensiz Başlangıcının Metafiziksel Zorunluluğuna İlişkin George Nakhnikian’a Bir Cevap – Quentin Smith
- Kusurlu Bir Tanrı – Yoram Hazony
- Yeni Ateistler – James E. Taylor (Internet Encyclopedia of Philosophy)
- Yeni Ateizm Eleştirel Bir Değerlendirme – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Bilim ve Din: Epistemik Bir Bakış – Nebi Mehdiyev
- Plantinga’nın Dini Dışlayıcılık Savunusunun Eleştirisi – Nebi Mehdiyev
- Dini Epistemoloji – Kelly James Clark (Internet Encyclopedia of Philosophy)
- İslam ve Rasyonalite Üzerine Kısa Bir Değerlendirme – Musa Yanık
- Panteizm – William Mander (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
- Plantinga’nın Naturalizme Karşı Evrimsel Argüman’ı ve İtirazlar – Jonathan David Garner
- Deflasyonist Argüman – Mehmet Mirioğlu
- Kutsal Kitapların Anlamlarında Görelilik – Mehmet Mirioğlu
- Ateizm ve Agnostisizm (Stanford Encyclopedia of Philosophy) – Paul Draper
- Mutlak Kudret Argümanı – Mehmet Mirioğlu
- Ateistler Neden Felsefe ve Teoloji ile İlgilenmeli? – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Teistler Farklı Ateist Tutumları Neden Bilmelidir? – Musa Yanık
- Kötülük Problemine Karşı Özgür İrade Savunusu ve Eleştirel Bir Değerlendirme – Taner Beyter
- Platon’un Felsefi Dini – Max Charlesworth
- Objektif Dindarlığın İmkansızlığı Argümanı – Mehmet Mirioğlu
- İsimlerini Bilmeniz Gereken 46 Ateist ve Nonteist Felsefeci – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Yanlış Anlaşılan Üç Teist Filozof: Aquinas, Pascal ve Paley – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Türkçede Analitik Din Felsefesi Çalışmaları – Musa Yanık
- Stephen Unwin’in Bayesci Teoremi: Tanrı’nın Var Olma Olasılığı % Kaçtır? – Musa Yanık
- Kelam Kozmolojik Argüman “Evrenin Başlangıcı Tanrı’yı Kanıtlar mı?” – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Kötülük Problemi “Evrendeki Kötülükler Ateizme Delil Midir” – Taner Beyter
- “Allahsız Ahlak Olabilir mi?” Kitabının Eleştirisi – Talha Gülmez
- İnternet Ateistleriyle İlgili Problem – Alex Malpass
- Ateistlerin Pek Çoğunun İnandığı 10 Mit – Berat Mutluhan Seferoğlu
- Din Duygu Düzenlemeyle İlgili, Bu Konuda Oldukça da İyi – Stephen T. Asma
- Zamanı Tanrı Mı Yarattı? – William Lane Craig
- Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-1)
- Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-2)
- Muhammed: Avrupa Aydınlanmasının Ruhban Sınıfı Karşıtı Kahramanı – John Tolan
- Tanrı’nın Varlığı Lehine ve Aleyhine Olan Argümanları Nasıl Sınıflandırabiliriz? – Jonathan David Garner
- Paul Draper’ın Tanrı’nın Varlığına Dair Ahlak Argümanı – Jonathan David Garner
- İyilik Problemi Diye Bir Şey var mı? – Jonathan David Garner
- Enis Doko, Üçlübirlik Problemi ve Hristiyan Teizminin Eleştirisi Üzerine (1. Bölüm) – Yeşua Özçelik
- Enis Doko, Üçlübirlik Problemi ve Hristiyan Teizminin Eleştirisi Üzerine (2. Bölüm) – Yeşua Özçelik
- Ateizm Dünya Hakkında Öngörülerde Bulunur mu? – Jonathan David Garner
- “Karakter Oluşturma” Teodisesi Üzerine Akla İlk Gelen Birkaç Fikir – Jonathan David Garner
- Üçüncü Türden Bir Ahlak Argümanı – Alexander Pruss
- “Ana Rahminde Biçim Vermeden Önce Tanıdım Seni / Yeremya” (1:5) – Alexander Pruss
- Teslis, Cinsel Ahlak ve Liberal Hristiyanlık – Alexander Pruss
- Şüpheci Teizm ve Tanrı’nın Sonsuzluğu – Alexander Pruss
- Hristiyan Dünyasının Bölünmesini Bir Skandal Olarak Mı Görmeliyiz? – Alexander Pruss
- Alexander R. Pruss ve Joshua L. Rasmussen’in “Zorunlu Varlık” Anketi ve Sonuçları – Musa Yanık
- Euthyphro – Alexander Pruss
- Teizm ve Qualia – Alexander Pruss
- Açık Uçlu İki Kozmolojik Argüman – Alexander Pruss
- Mereolojik Mükemmellik – Alexander Pruss
- Teizm Doğru İse Qualia Temel Varlıklar Kategorisinde Değildir – Alexander Pruss
- Büyük Kötülüklere Engel Olmak İçin Yalan Söylemek – Alexander Pruss
- Teolojik Modellerin Üç Seviyesi – Alexander Pruss
- Şimdicilik ve Haç – Alexander Pruss
- Tanrı ve Zamanın B Teorisi – Alexander Pruss
- Wittgenstein ve Din – Stephen Law
- Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
- Cehennem Problemi’ne Teistik Bir Yaklaşım – Ömer Çağrı Akarsu
- ‘Cehennem Problemi’ Tartışmasına Katkı – Taner Beyter
- Yeni Ahit Yazarlarının Eski Ahit’ten Yaptıkları Yanlış Alıntılar: Bu Onların İlhamsızlığının, Vahy Almadıklarının Delili mi? – Bassam Zawadi
- Hiçlikten Yaratılış ve Kelam Kozmolojik Argüman – Jonathan David Garner
- Tanrı’nın Yokluğu Lehine Ahlak Argümanı (Tersine Çevrilmiş Ahlak Argümanı) – Jonathan David Garner
- Schellenberg’in İlahi Gizlilik Problemi’ne Plantinga’nın Dışsalcı Epistemolojisi Bir Yanıt Verebilir mi? – Musa Yanık
- Mezmurlar 22:1 Tanrım Neden Terk Ettin Beni? – Eren Gündemir
- Bilimsel Mucize Argümanı’nın Eleştirisi – Yasin Şahin
- Mucizeler Gerçek mi? – Jonathan David Garner
- Tanrı’nın Varlığı Aleyhine Disteleolojik Argümanlar – Jonathan David Garner
- Paul Draper’in Acıya Dayalı Argümanı – Jonathan David Garner
- Dinler Tarihine Giriş: Dinler Tarihi Niçin Önemlidir? – Musa Yanık
- Sosyalizm Modern Dinin Manzarasının Şekillenmesine Nasıl Katkı Sağlamıştır? – Julian Strube
- Agnostik Tavrın Makullüğü Üzerine (1. Bölüm) – Bilal Bekalp
- Yeni Bir Mantıksal Kötülük Argümanı – Jonathan David Garner
- Felsefe ve Hristiyan Teolojisi – Michael J. Murray & Michael Rea (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
- Schellenberg’in Korkunç Acılara Dayalı Tümdengelim Argümanı – Jonathan David Garner
- Kötülük Problemi – Thomas Metcalf