Kötülük Problemi – Thomas Metcalf

/
5005 Okunma
Okunma süresi: 18 Dakika

Birçok insan Tanrı’ya inanmakta ve Tanrı’nın kadir-i mutlak (mutlak kudretli), alim-i mutlak (mutlak bilgili) ve ahlaken mükemmel bir varlık olduğunu kabul etmektedir. (1)

Fakat dünya çok fazla kötülük barındırmaktadır: dayanılmaz acı, prematüre ölüm ve ahlaki kötülükler gibi.

Bu, bazı soruları gün yüzüne çıkarmaktadır: Tanrı niçin böyle kötülüklere izin verir ki? Bu yapması için iyi bir sebep var mıdır? Veya bu kötülükleri engelleyecek bir Tanrı’nın olmaması söz konusu sebeplerden biri midir?

Bu soruları sormak Kötülük Problemi ile ilgilenmeyi gerektirir. (2)

Problem, kötülüğün Tanrı’ya inanmamak için bir sebep sunup sunmadığıdır. Kötülük hakkında söylenebilecek dört şey vardır, bunlar kötülüğün Tanrı’nın var olmadığının delil olmasından, Tanrı’nın varlığına karşı hiçbir kanıt teşkil etmemesine dek uzanan görüşlerdir.

1. Çelişkisel Kötülük Problemi

Kötülük probleminin ‘Çelişkisel’ veya ‘mantıksal’ versiyonları, kötülüğün varlığının Tanrı’nın varlığı ile mantıksal olarak çelişkili olduğunu iddia etmektedir: Tanrı’nın varlığına ve kötülüğe aynı anda inanmak; beş kenarlı bir kareye inanmak türündeki bir çelişki gibidir. (3)

Birçok felsefeci bugün bu argümanı reddetmektedir. (4) Onlar, Tanrı’nın bazı kötülüklere izin vermek için yeterli bir sebebinin olabileceğini düşünür: örneğin karakter gelişimi, temelinde bazı kötülükler içeren zorluklarla baş etmeyi gerektirir. Bu savunmalar (5) Tanrı’ya ve kötülüğe aynı anda inanmanın hiç de çelişkili olmadığını gösteriyor gibidir.

2. Delilci Kötülük Problemi

Diğer felsefeciler kötülüğün yalnızca varlığının Tanrı’nın var olmadığını kanıtlamadığını savunmaktadır, fakat bizzat kötülük hakkındaki gerçekler Tanrı’nın varlığına karşı iyi bir kanıt teşkil eder. (6)

Muhtemelen milyarlarca kötülük vardır ki biz, eğer bir Tanrı varsa, bunlara neden izin verdiğini bilmiyoruz. Çoğu kişi şunu savunmaktadır, eğer bir tane bile gereksiz kötülük örneği bile mevcutsa – yani Tanrı’nın eşit derecede veya daha büyük bir iyiliği kaybetmeksizin ve eşit derecede veya daha büyük bir kötülüğe izin vermeden engelleyebileceği kötülük mevcutsa – o halde Tanrı yoktur. (7)

Teistlerin bütün kötülükleri makul şekilde meşru kılabilecek bir açıklama veya açıklamalar dizisi bulmak için sebebi vardır. Bu, Tanrı’nın böyle bir kötülüğe neden izin verdiğine veya bu kötülüğün açıkça göründüğü kadar güçlü bir kanıt olmadığına dair makul teodiseler ya da açıklamalar bulma çabasını içermektedir. En iyi iki teodisenin özeti aşağıda verilmiştir.

2.1. Özgür İrade

Birçok teist, insanların değerli bir özgür iradeye sahip olmasının çok büyük bir iyilik olduğunu düşünmektedir, ki bu iyilik zaman zaman ondan ortaya çıkan kötülüğe değmektedir. (8) Bunun kötülük için makul bir açıklama olması şu iddiaların meşrulaştırılmasına bağlıdır:

  • (a) biz liberteryen özgür iradeye sahibiz (9) (felsefeciler tarafından çoğunlukla reddedilen bir inanç (10) );
  • (b) (örn.) Stalin’in özgür iradesi, öldürdüğü milyonlarca insanın hayatından daha değerliydi (muhtemelen, onların özgürce irade ettiği hayatta kalma tercihlerine karşı);
  • (c) Tanrı bizim sadece kararlarımızı almamıza değil onlardan kaynaklanan sonuçların etkilerine de izin vermelidir (11); ve
  • (d) doğal görünen felaketlerin ve hastalıkların bile hepsi, insan olmayan hayvanlara zarar verenler de dahil olmak üzere (12), özgür iradeli kötü ruhani varlıkların seçimlerinin sonuçlarıdır. (13)

2.2. “Ruh Yapma”

Belki de kötülüğe karşı koymak ve ona özgürce karşılık vermek çeşitli erdemleri geliştirmektedir, şefkat, cömertlik ve cesaret gibi. (14)

Bunun kötülüğü açıklaması için, teistin şunları savunması gerekmektedir:

  • (a) Tanrı eşit şekilde değerli fakat daha az zarar verici başka hiçbir şekilde bu erdemleri bizde geliştiremezdi (örn. En başta ahlaken duyarlı insanlar yaratıp buna göre kötülüğü azaltarak);
  • (b) tüm kötülüklerin ruh yapmaya katkı sağladığı makul şekilde düşünülebilir; ve
  • (c) Smith’in Jones’u acı çekerken gördüğünde geliştirdiği şefkat, Tanrı’nın Jones’u bu şefkati oluşturmak için amaca yönelik bir araç olarak kullanmasını (veya Jones’un kullanılmasına izin vermesini) meşru kılmaktadır. (15)

Bunlar ve diğer teodiseler düşünüldüğünde, kötülüğün ne kadar kanıt teşkil ettiğini ve Tanrı’nın varlığına dair herhangi bir kanıta karşı ne kadar ağırlığa sahip olduğunu sormamız gerekmektedir. Bu açıktır ki çok karmaşık olacaktır.

3. Ağır Basan Delil?

Teistler, Tanrı’nın varlığı lehine, onun tüm kötülükler için bir amacının olduğunu tereddüt etmeden düşünmemizi haklı kılacak derecede fazla kanıtın olduğunu savunabilirler. (16)

Bu argümanları burada inceleyemeyiz, fakat dünyada ciddi, akıl almaz milyarlarca kötülük örneğinin olduğunu göz önünde tutmalıyız. Bu yüzden, bu savunmanın başarılı olması için, muhtemelen Tanrı’nın varlığı için çok güçlü kanıt olmalıdır. Ayrıca, felsefecilerin önemli bir çoğunluğu teizmi reddetmektedir (17), sonuç olarak Tanrı’nın varlığı lehine az sayıda iyi kanıt olduğuna inanıyor görünmektedirler. Bundan dolayı, bu strateji kötülüğü açıklamak için, genelde kabul görmeyen bir takım argümanlara başvurmayı temel alıyor gibidir.

4. Kötülük Kanıt Değil mi?

Bazı savunmalar kötülüğün Tanrı’nın varlığına karşı hiçbir kanıt teşkil etmediği fikrine uzanmaktadır.

Bazılarına göre Tanrı’nın kötülüğüe neden izin verdiğini anlamayı beklememeliyiz, bu yüzden de bazı kötülüklerin gereksiz olup olmadığı konusundaki yargı kabiliyetimizden fazla emin olmamalıyızdır. (18) Eğer Tanrı varsa, dünyadaki tüm kötülükler için bir amacı olabilir, bizim anlamadığımız veya anlayamadığımız bir amaç, bu yüzden de dünyadaki bazı kötülüklerin meşru olduğuna dair şüphemize güvenmemeliyizdir. (19) Bu genelde, benzer bir argümanın sahip olduğumuz diğer inançlar hakkında da öne sürülüp sürülemeyeceği sorusunu ortaya çıkarmaktadır, ki bu soru da bilim, ahlak, hatta Tanrı’nın varlığına dair argümanlar için dahi derin, genel bir şüphecilik hali yaratmak yönünde bir tehdit oluşturur. (20) Tanrı gizemli şekilde hareket ediyorsa, Tanrı’nın beni bir şeylere inanmam konusunda yanlış yönlendirmek için bazı anlaşılmaz sebeplerinin olması ihtimalini nasıl değerlendirebilirim, örneğin diğer zihinlerin varolduğu, geçmişin varolduğu, dış dünyanın varolduğu, sığ bir gölette boğulan bir çocuğu kurtarmam gerektiği gibi inançların doğru olduğuna nasıl emin olabilirim? Bu muhtemelen son yıllarda kötülük problemi hakkındaki tartışmanın ana odağıdır.

Son olarak, bazı felsefeciler Tanrı’nın varlığının gereksiz kötülük ile aslında uyumlu olduğunu savunmaktadır. (21), ne var ki çoğu felsefeci buna katılmamaktadır. (22)

5. Sonuç

Eğer her bir kötülük Tanrı’nın varlığına karşı az da olsa kanıt teşkil ediyorsa, tarihteki milyarlarca ve milyarlarca kötülük örneği büyük bir yığın oluşturabilir. Çoğu insana göre, kötülük problemi yalnızca soyut bir bulmaca değildir, çünkü Tanrı’nın nasıl olduğu hatta var olup olmadığı konusundaki temel inançlarına karşı zorluk çıkartmaktadır.


Thomas Metcalf- “The Problem of Evil”, (Erişim Tarihi: 03.12.2020)

Çevirmen: Evren Yüksel

Site Editörü: Taner Beyter

Dipnotlar

  • [1] Anselm 1965 [1077-78]: ch. 2.
  • [2] Kötülük problemi kötülüğün varlığından veya kötülüğün türlerinden yola çıkarak Tanrının varolmadığı sonucuna giden argümanlar kurmayı içermektedir. Bu yüzden kötülük problemi kötülük argümanı olarak da adlandırılır.
  • [3] Mackie 1955. Sonraki bölümde tartışılan “Delilci” argüman versiyonları genelde kötülüğün tümüne odaklanır ve bunlar da “çelişkisel” argümanlar olarak görülebilir: iddiaya göre Tanrının varlığı hiçbir gereksiz veya amaçsız kötülüğün -Tanrının eşit derecede veya daha büyük bir iyiliği kurban etmeden ve eşit derecede veya daha büyük bir kötülüğe izin vermeden engelleyebileceği kötülük- varolmamasını gerektirir  fakat böyle gereksiz veya amaçsız kötülükler vardır, bu da mantıksal bir çelişkidir.
  • [4] Rowe 1979: 335.
  • [5] Bir “savunma” Tanrı ve kötülüğün çelişkili olmadığına dair bir açıklama girişimidir. Savunmalar, Tanrının kötülüğe neden izin verdiğini açıklamaya çalışan teodiseler ile (iki tanesi yazıda sunuldu) yakından bağlantılıdır. Savunmalar ve teodiseler farklıdır: savunmalar, ne olduklarından emin olmasak da bazı muhtemel açıklamalar olduğunu söyler, teodiseler ise bu asıl açıklamayı ortaya koymaya çalışır
  • [6] Rowe 1979; Draper 1989; Tooley 2014: § 3.2.1.
  • [7] Howard-Snyder and Howard-Snyder 1999.
  • [8] Plantinga 1977: 29-59.
  • [9] Liberteryen özgür iradenin ne olduğuna dair bir açıklama için bkz Jonah Nagashima- Free Will and Free Choice. Özgür irade konusundaki liberteryenlere göre (aynı isimdeki politik görüşle alakasızdır) özgür seçimler, geçmiş veya doğa kanunları (veya başka herhangi bir şey) tarafından nedensel olarak belirlenmeyen seçimlerdir, bu yüzden de determinizm yanlıştır, fakat bu seçimler yine de nihai olarak rastgele değildir çünkü seçimlerimizin nihai kaynağı bizizdir. Özgür iradenin diğer geniş tanımı bağdaşmacı özgür irade görüşünündür. Özgür riadenin bu teorisine göre, bizim ne yapacağımız belirlenebilir, fakat eylemlerimiz hala özgür irade ile yapılabilir eğer ki, örn., biz yapmak istediklerimizi yapıyor ve kendi isteklerimiz doğrultusunda hareket ediyorsak görünüşe göre, özgür iradeye dair bu görüşte Tanrı bizim çok kötü şekilde davranmamamıza sebep olabilirdi, ve biz bu kötülükleri yapmamayı özgürce seçebilirdik, bu yüzden özgür irade savunması bağdaşmacılar için bir seçenek değildir.
  • [10] Bourget and Chalmers 2014.
  • [11] Bu yüzden, örn., Stalin birini öldürme seçimini özgürce yapabilir, fakat bu seçimin etkisi –yani, birinin gerçekten öldürülüp öldürülmemesi- başka bir konu gibi görünmektedir. Bu yüzden, soru şudur ki, eğer Tanrı varsa, bizim (büyük bir iyilik olduğu düşünülen)  özgürce kararlar vermemize izin verip, bunların bazılarından ortaya çıkan çok kötü etkileri engelleyebilir miydi, ve bu çok kötü etkileri engellemekte haklı olur muydu.
  • [12] Rowe 1979: 337.
  • [13] Plantinga 1977: 58.
  • [14] Hick 2007: 253-61.
  • [15] cf. Kant 1987 [1785]: 4:429; Trakakis 2008.
  • [16] cf. Rowe 1979: 338.
  • [17] Bourget and Chalmers 2014.
  • [18] Howard-Snyder and Howard-Snyder 1999: 115.
  • [19] Wykstra 1998.
  • [20] Draper 1998: 188; Russell 1998: 196-98. Kötülük problemine karşı, bizim herhangi bir kötülüğün gereksiz veya amaçsız olduğunu bilmemizin olası olmadığı yönündeki genel cevap “şüpheci teizm” olarak bilinmektedir, çünkü şüpheciler bizim bir tür bilgi sahibi olduğumuzu reddetmektedir. Şüpheci teizm hakkındaki bir kaygı, ona dair motivasyonların diğer şüphecilik türlerine yol açtığı veya onları meşrulaştırdığı sorusudur.
  • [21] van Inwagen 2000; Kraay 2010. van Inwagen’in argümanı karmaşıktır ve bazı meşru olmayan kötülüklere izin vermekte sorun görmeyen (tartışmalı) iddiaya dayalıdır, örn., birinin hapiste adil olan süreden biraz daha fazla kalmasına izin vermekte sorun olmayabilir çünkü bazen muğlak sınırlar çizilmelidir. Buradan yola çıkarak, van Inwagen “azar azar” argümanına benzer bir şey ortaya koyar (muğlaklık hakkında kaygılar için: bkz. Darren Hibb – Vagueness ), bu argümana göre meşru olmayan az bir kötülüğe izin verilebilirse, sonrasında azıcık daha fazlasına izin verilebilir, sonrasında biraz daha fazlasına da izin verilebilir, sonuç olarak meşru olmayan her kötülüğe izin verilebilir.
  • [22] Howard-Snyder and Howard-Snyder 1999; Trakakis 2003.

Referanslar

Din Felsefesine Dair Diğer İçeriklerimiz

  1. Ateizmi Kanıtlamanın İki Yolu – Quentin Smith
  2. Din Felsefesine Giriş: Felsefe, Tanrı’nın Varlığına Dair Ne Söyleyebilir? – Taner Beyter
  3. Din veya İlahi Buyruk Teorisi – Steve McCartney & Rick Parent
  4. Ateistler Doğaüstüne İnanabilir mi? – Berat Mutluhan Seferoğlu
  5. Din Felsefesinin Alanı ve Önemi Hakkında – Charles Taliaferro & Elsa J. Marty
  6. Kozmolojik Kanıt ve İki İtiraz – Zikri Yavuz
  7. Cömertliğin İstismarı – Talha Gülmez
  8. Tanrı ve Zaman – Gregory E. Ganssle (Internet Encyclopedia of Philosophy)
  9. Kelam Kozmolojik Argümanı’na Giriş – Berat Mutluhan Seferoğlu
  10. Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
  11. Bilim + Din – Tom McLeish
  12. Craig’in Metaetik Ahlak Argümanı’nın ve Teistik Metaetik Teorilerinin Eleştirel Bir Değerlendirmesi – Berat Mutluhan Seferoğlu
  13. Reformcu Epistemoloji ve Temel İnançlar – Taner Beyter
  14. Reformcu Epistemoloji ve Tanrı İnancı – Taner Beyter
  15. İnce Ayar Argümanı Ve Bilinç – Alex Malpass
  16. Tanrı Nerede? – Edward Feser
  17. Seküler Bir Ahlakın Olanaklılığına Dair Bir Metaargüman – Talha Gülmez
  18. Doğal Teoloji ve Doğal Din – Andrew Chignell & Derk Pereboom (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
  19. Olumsallık Argümanı Üzerine Bazı Düşünceler – Jonathan David Garner
  20. Olumsallık Argümanı’nı Çürütmek – Jonathan David Garner
  21. Acı ve Hazzın Biyolojik Rolüne Dayalı Argüman – Jeffery Jay Lowder
  22. Tanrı’nın Kanıtı Olarak Kötülük? – Melinda Penner
  23. Anselm’in Ontolojik Argümanı – Edward Feser
  24. Mucizeler ve Edward Feser – Jonathan David Garner
  25. Zaman, Uzay ve Tanrı – Edwerd Feser
  26. Dini Epistemoloji: Alvin Plantinga Örneği – Musa Yanık
  27. Çünkü Tanrı Öyle Söylüyor: İlahi Buyruk Teorisi Üzerine – Spencer Case
  28. Tanrı’ya Dair Ahlaki Argümanlar (1): Kanıt Temelli Biçimler – John Danaher
  29. Tanrı’nın Varlığına Dair Tasarım Argümanları – Thomas Metcalf
  30. Daha İyi Bir Dünyanın Olmayışı Problemi: Mümkün Dünyaların En İyisi – Kirk Lougheed
  31. Hür İrade Savunması – Alvin Plantinga
  32. Üçlübirlik İnancı Tutarsız mı? – Yeşua Özçelik
  33. Tanrı Yalan Söyleyebilir mi? – Dallas G Denery II
  34. Tanrı’nın Varlığına Dair “İnce Ayar” Argümanı – Thomas Metcalf
  35. Dini İnançlar İçin Epistemik Eşitliğin İmkânı: Parite Argümanı – Musa Yanık
  36. Klasik Ontolojik Argüman’ın Ateistik Eleştirisi – Mehmet Mirioğlu
  37. Üçlübirlik İnancının Tutarsızlığı Argümanı– Jeffery Jay Lowder
  38. Teistler İçin +20 Soru – Jeffery Jay Lowder
  39. Ted Drange’nin Yaratılış-Karşıtı Argümanı – Jeffery Jay Lowder
  40. Natüralizme Karşı Özgür Düşünme Argümanı’yla İlgili Problem – Alex Malpass
  41. Alternatif Tanrı Konseptleri – Jonathan David Garner
  42. Vahiy Epistemolojisi İçin Sonsuz Gerileme – Alex Malpass
  43. Teoloji ve Analitik A Posteriori – Edward Feser
  44. Augustine ve İdam Cezası Üzerine – Edward Feser
  45. İnanmanın Günahı – Arif Ahmed
  46. Kötü bir Tanrı’nın Varlığına Yönelik Kümülatif Bir Sebep – Jonathan David Garner
  47. Teizme Karşı Biyolojik Evrim Kanıtı – Jeffery Jay Lowder
  48. Evrenin Nedensiz Başlangıcının Metafiziksel Zorunluluğuna İlişkin George Nakhnikian’a Bir Cevap – Quentin Smith
  49. Kusurlu Bir Tanrı – Yoram Hazony
  50. Yeni Ateistler – James E. Taylor (Internet Encyclopedia of Philosophy)
  51. Yeni Ateizm Eleştirel Bir Değerlendirme – Berat Mutluhan Seferoğlu
  52. Bilim ve Din: Epistemik Bir Bakış – Nebi Mehdiyev
  53. Plantinga’nın Dini Dışlayıcılık Savunusunun Eleştirisi – Nebi Mehdiyev
  54. Dini Epistemoloji – Kelly James Clark (Internet Encyclopedia of Philosophy)
  55. İslam ve Rasyonalite Üzerine Kısa Bir Değerlendirme – Musa Yanık
  56. Panteizm – William Mander (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
  57. Plantinga’nın Naturalizme Karşı Evrimsel Argüman’ı ve İtirazlar – Jonathan David Garner
  58. Deflasyonist Argüman – Mehmet Mirioğlu
  59. Kutsal Kitapların Anlamlarında Görelilik – Mehmet Mirioğlu
  60. Ateizm ve Agnostisizm (Stanford Encyclopedia of Philosophy) – Paul Draper
  61. Mutlak Kudret Argümanı – Mehmet Mirioğlu
  62. Ateistler Neden Felsefe ve Teoloji ile İlgilenmeli? – Berat Mutluhan Seferoğlu
  63. Teistler Farklı Ateist Tutumları Neden Bilmelidir? – Musa Yanık
  64. Kötülük Problemine Karşı Özgür İrade Savunusu ve Eleştirel Bir Değerlendirme – Taner Beyter
  65. Platon’un Felsefi Dini – Max Charlesworth
  66. Objektif Dindarlığın İmkansızlığı Argümanı – Mehmet Mirioğlu
  67. İsimlerini Bilmeniz Gereken 46 Ateist ve Nonteist Felsefeci – Berat Mutluhan Seferoğlu
  68. Yanlış Anlaşılan Üç Teist Filozof: Aquinas, Pascal ve Paley – Berat Mutluhan Seferoğlu
  69. Türkçede Analitik Din Felsefesi Çalışmaları – Musa Yanık
  70. Stephen Unwin’in Bayesci Teoremi: Tanrı’nın Var Olma Olasılığı % Kaçtır? – Musa Yanık
  71. Kelam Kozmolojik Argüman “Evrenin Başlangıcı Tanrı’yı Kanıtlar mı?” – Berat Mutluhan Seferoğlu
  72. Kötülük Problemi “Evrendeki Kötülükler Ateizme Delil Midir” – Taner Beyter
  73. “Allahsız Ahlak Olabilir mi?” Kitabının Eleştirisi – Talha Gülmez
  74. İnternet Ateistleriyle İlgili Problem – Alex Malpass
  75. Ateistlerin Pek Çoğunun İnandığı 10 Mit – Berat Mutluhan Seferoğlu
  76. Din Duygu Düzenlemeyle İlgili, Bu Konuda Oldukça da İyi – Stephen T. Asma
  77. Zamanı Tanrı Mı Yarattı? – William Lane Craig 
  78. Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-1)
  79. Felsefe Sohbetleri #4:Din Felsefesi (Part-2)
  80. Muhammed: Avrupa Aydınlanmasının Ruhban Sınıfı Karşıtı Kahramanı – John Tolan
  81. Tanrı’nın Varlığı Lehine ve Aleyhine Olan Argümanları Nasıl Sınıflandırabiliriz? – Jonathan David Garner
  82. Paul Draper’ın Tanrı’nın Varlığına Dair Ahlak Argümanı – Jonathan David Garner
  83. İyilik Problemi Diye Bir Şey var mı? – Jonathan David Garner
  84. Enis Doko, Üçlübirlik Problemi ve Hristiyan Teizminin Eleştirisi Üzerine (1. Bölüm) – Yeşua Özçelik
  85. Enis Doko, Üçlübirlik Problemi ve Hristiyan Teizminin Eleştirisi Üzerine (2. Bölüm) – Yeşua Özçelik
  86. Ateizm Dünya Hakkında Öngörülerde Bulunur mu? – Jonathan David Garner
  87. “Karakter Oluşturma” Teodisesi Üzerine Akla İlk Gelen Birkaç Fikir – Jonathan David Garner
  88. Üçüncü Türden Bir Ahlak Argümanı – Alexander Pruss
  89. “Ana Rahminde Biçim Vermeden Önce Tanıdım Seni / Yeremya” (1:5) – Alexander Pruss
  90. Teslis, Cinsel Ahlak ve Liberal Hristiyanlık – Alexander Pruss
  91. Şüpheci Teizm ve Tanrı’nın Sonsuzluğu – Alexander Pruss
  92. Hristiyan Dünyasının Bölünmesini Bir Skandal Olarak Mı Görmeliyiz? – Alexander Pruss
  93. Alexander R. Pruss ve Joshua L. Rasmussen’in “Zorunlu Varlık” Anketi ve Sonuçları – Musa Yanık
  94. Euthyphro – Alexander Pruss
  95. Teizm ve Qualia – Alexander Pruss
  96. Açık Uçlu İki Kozmolojik Argüman – Alexander Pruss
  97. Mereolojik Mükemmellik – Alexander Pruss
  98. Teizm Doğru İse Qualia Temel Varlıklar Kategorisinde Değildir – Alexander Pruss
  99. Büyük Kötülüklere Engel Olmak İçin Yalan Söylemek – Alexander Pruss
  100. Teolojik Modellerin Üç Seviyesi – Alexander Pruss
  101. Şimdicilik ve Haç – Alexander Pruss
  102. Tanrı ve Zamanın B Teorisi – Alexander Pruss
  103. Wittgenstein ve Din – Stephen Law
  104. Cehennem Problemi: Allah’ın Adaletinin Sınırları – Talha Gülmez
  105. Cehennem Problemi’ne Teistik Bir Yaklaşım – Ömer Çağrı Akarsu
  106. ‘Cehennem Problemi’ Tartışmasına Katkı – Taner Beyter
  107. Yeni Ahit Yazarlarının Eski Ahit’ten Yaptıkları Yanlış Alıntılar: Bu Onların İlhamsızlığının, Vahy Almadıklarının Delili mi? – Bassam Zawadi
  108. Hiçlikten Yaratılış ve Kelam Kozmolojik Argüman – Jonathan David Garner
  109. Tanrı’nın Yokluğu Lehine Ahlak Argümanı (Tersine Çevrilmiş Ahlak Argümanı) – Jonathan David Garner
  110. Schellenberg’in İlahi Gizlilik Problemi’ne Plantinga’nın Dışsalcı Epistemolojisi Bir Yanıt Verebilir mi? – Musa Yanık
  111. Mezmurlar 22:1 Tanrım Neden Terk Ettin Beni? – Eren Gündemir
  112. Bilimsel Mucize Argümanı’nın Eleştirisi – Yasin Şahin
  113. Mucizeler Gerçek mi? – Jonathan David Garner
  114. Tanrı’nın Varlığı Aleyhine Disteleolojik Argümanlar – Jonathan David Garner
  115. Paul Draper’in Acıya Dayalı Argümanı – Jonathan David Garner
  116. Dinler Tarihine Giriş: Dinler Tarihi Niçin Önemlidir? – Musa Yanık
  117. Sosyalizm Modern Dinin Manzarasının Şekillenmesine Nasıl Katkı Sağlamıştır? – Julian Strube
  118. Agnostik Tavrın Makullüğü Üzerine (1. Bölüm) – Bilal Bekalp
  119. Yeni Bir Mantıksal Kötülük Argümanı – Jonathan David Garner
  120. Felsefe ve Hristiyan Teolojisi – Michael J. Murray & Michael Rea (Stanford Encyclopedia of Philosophy)
  121. Schellenberg’in Korkunç Acılara Dayalı Tümdengelim Argümanı – Jonathan David Garner

Bir cevap yazın

Your email address will not be published.

Önceki Gönderi

Felsefe ve Hristiyan Teolojisi – Michael J. Murray & Michael Rea (Stanford Encyclopedia of Philosophy)

Sonraki Gönderi

Gençler İçin Duygular Son Derece Bulaşıcı Sosyal Virüslerdir – Jack Andrews

En Güncel Haberler Analitik Felsefe:Tümü